购买
下载掌阅APP,畅读海量书库
立即打开
畅读海量书库
扫码下载掌阅APP

P p

PA pa

paʤalee(名)连襟(即姐夫和妹夫之间的亲戚关系,亦称连桥)。

paʤaleeja 连襟们。

paʤaleejiw 我的连襟。

paʤaleeŋi nəxuȵin 连襟的弟弟。

paʤaleejiw əməʧə 我的连襟来了。

paʤalee ajmuʧeen 连襟间关系好。

pajilə、pajila (副)一点儿、就一点儿。

pajilə pixiin 就有一点儿。

pajilə əmuxəl 就拿一点儿。

pajilə umk'aal 就喝一点儿。

pajilə arpaʧa (水)就消了一点儿。

pajilə uləp'ʧə 就剩了一点儿。

pajilə pajilə 就一点儿、就一点儿。

pajiɕin(名)老百姓、普通人。

pajiɕin pəjə 普通的人。

pajiɕinŋi pajt'an 老百姓的事情、老百姓的问题。

pajiɕinmə əxsərən 关心、关怀老百姓。

pajiɕinŋi urkurin 老百姓的语言、老百姓的话。

pajiɕinŋi paltilkan 老百姓的生活。

pajiɕinŋəʧin paltirən 像普通人似的生活。

pajiɕinŋəʧin 像普通人似的。

pajiɕin kuruun 普通群众。

pajiɕin ʤuu 普通房子。

pajiɕin nəŋiin 普通的一天。

pajt'aa(名)事情、问题、事件。

pajt'aʧi 有事儿、有问题的。

pajt'aʧi pəjə 有问题的人。

pajt'an paraan 事情很多。

pajt'an əxtəə 问题很大。

pajt'aja iʧixeerən 办理事情、处理事情。

pajt'aja t'aanʧa 惹出事儿了、摊事了。

pajt'awa put'uwəʧə 办完事情了、把问题解决了。

pajt'awa t'irəʧə 把事儿、把问题压下去了。

pajaan(形)富、富裕。

pajaan pəjə 富人。

pajaanxələ 富人们、富裕的人们。

pajaan puwa 富饶的地方、富裕的地方。

pajaanʧa 富裕了、富了。

pajinaa 富了的人们、富裕了的那些人。

pajaan kuruun 富裕的国家、富裕的民族、富裕的人民。

pajaan muxəənən 让富裕起来。

pajaank'aran 比富、显富、比阔气。

pajantaaji pɔtɔrɔɔn 想富、思考如何富起来。

pajnaʧaa(名)山神(山神是鄂伦春族猎人最崇拜的神灵,他们相信山里的所有猎物及财富都是由山神掌管的,因此对山神的供奉也极为虔诚。鄂伦春人供祭山神,通常在野外僻静处找一棵粗大的活树,在树根部砍刻出一人脸型,然后在其前面摆上供品,焚香磕头祷告,以求山神保佑多赐猎物)。

pajnaʧaa purk'aan 山神、神仙。

pajnaʧaa jəjə 山神爷爷。

pajnaʧaaʧi 有山神的。

pajnaʧaa əxsərən 山神保佑。

pajnaʧaa puriirən 山神赐予。

pajnaʧaatu t'əəwurən 给山神供祭。

pajnaʧaatu murkurən 给山神磕头。

pajnaʧaat'ixi irk'əət'ən 向山神祈祷。

pajnaʧaawa it'əxəəm 我信奉山神。

pajnaʧaa əənturi 山神。

pajnaʧaatu pajt'alaaran 祭祀山神。

pajt'alaaran(动)祭祀、供奉(指人们的一种供祭活动)。

pajt'alaaran jənoo 祭祀很隆重、热烈。

pajt'alaaran sɔɔtar 经常祭祀。

pajt'alaaran səwəxəltu 给神灵们祭祀。

pajt'alaami ət'əʧə 祭祀完了。

pajt'alaaxsan japuʧa 祭祀完走了。

pajt'alaara ʤaxaan 祭祀用的祭品(鄂伦春人用的祭品主要有野猪、鹿、狍子、大雁、天鹅等,禁用带利爪的虎、豹、猞猁等凶猛动物做祭品)。

pajt'alaara pəjəxəl 祭祀的人们。

pajt'alaara əriin 祭祀的时间、季节。

pajt'alaara kɔɔlin 祭祀的习惯、规矩。

pajt'alaara puwa 祭祀的地方。

pajʧaaran(动)1.摆弄。2.反复说。3.磨蹭。

pajʧaaran ʤaxawi 摆弄东西。

pajʧaalʧa 开始摆弄了。

pajʧaaran miwʧeenmi 摆弄枪。

pajʧaara urkuriin 反复说的话。

pajʧaara pajt'aan 反复说的事。

pajʧaamilə ət'ərəən 就会唠叨。

pajʧaalan mutana aaʧi 磨蹭起来没头。

pajʧaami ət'əʧə 磨蹭完了。

pajʧaaran maȵee 真能磨蹭。

pajit'i(形)白费、没有用。

pajit'i pəjə 没用的人。

pajit'i k'uʧulərən 白费劲、白用力。

pajit'i ulkuʧənən 白说、白费口舌。

pajit'i ʤaxaa 没用的东西。

pajit'i ŋənəʧə 白去了。

pajit'i puuʧə 白给了。

pajit'i iʧənəʧə 白去看了。

pajit'i əmuuʧə 白拿回来了。

pajit'i wɔɔʧa 白做了。

pajit'i miwʧeen 不好使的枪。

pajit'i əriin 白费时间。

pajit'i puwa 白瞎地方了。

pajit'i kuruul 白瞎知识了。

paaji(形)闲着、待着。

paaji pixin 闲待着、没事儿。

paaji pəjə 闲人。

paaji murin 闲着的马。

paaji t'əət'ən 闲坐着。

paaji ʤuu 空闲房。

paaji ʤija 闲钱。

pajir(名)白雅依尔(鄂伦春族的一大姓氏,意为富裕的人们,这个姓氏主要分布于内蒙古自治区鄂伦春自治旗境内的托河、诺敏河等流域)

pajirʧeen 白氏家族的人们。

pajir muxuun 白雅依尔氏族。

pajir k'alaʧi 白雅依尔姓。

papule(动)哄、哄睡。

papuleerən k'ɔxanmə 哄孩子。

papuleemi aximuxaanʧa 哄睡了。

papuleemi ət'ərən 会哄孩子。

papuleerə ʤantawun 催眠曲。

papuleerə uləntəərən 讲催眠故事。

palamaa(形)狂、狂妄、疯狂。

palamaa pəjə 狂妄的人。

palamaa ȵoȵoxoo 疯狂的熊。

palamaa murin 疯狂的马。

palamaa ətin 狂风。

palii(形)瞎、失明。

palii jeexa 瞎眼睛、眼睛失明。

palii pəjə 失明的人。

paliʧa 失明了。

palit'aaran 眨巴眼睛。

paliiʧirə 眼睛不太好使。

paliixal jeexawi 请闭上眼睛。

paliʧaa jeexan 眼睛瞎了、眼睛失明了。

paliiʧaran 闭着眼睛。

paliiwa taxaraan 治疗瞎眼睛。

paliix p'aliix 一眨一眨的。

paalti(名)原生、原本、原来。

paaltin 原生的。

paaltin puwa 原来的地方、出生地、原籍。

paaltin kuruun 原住民、世居民族。

paaltin ulkuur 本地语言。

paaltin paȵiin 原来的样子、原生态。

paaltin kɔɔlin 本地的习惯、原来的规矩。

paaltintu pixiin 在原地生活。

paaltintuk japuʧa 离开原地了。

paaltintuwi t'iriit'an 舍不得离开原生地。

paltiraan(动)1.下崽、生育(专指动物)。2.生活、居住。

paltilʧa 要下崽了、要生了。

paltiʧaa 下崽了、生了。

paltimi ət'əʧə 下完崽了。

paltiraan paraan 生育很多。

paltiraan ətuu 生活在这里、生活在这儿。

paltiraa puwa 生活的地方、居住的地方。

paltilka puwa 经常居住的地方。

paltilkan ajaa 生活得很好。

paltilkan maȵee 生活得很艰难。

paltilkan ʤəxəj 生活得很不好。

paltiraaji pɔtɔrɔɔn 考虑生活、琢磨怎样生活。

paltilka ajmɔɔlʧa 生活好起来了。

paltilkatu ajxəə 过日子好样的。

paltilkaji ət'ərəən 会过日子、会生活。

paltiraa ʤuu 居住的房子。

paltiraa k'ɔɔli 生活习惯、生活规矩。

paltiraa paȵiin 生活的样子、生活情况。

paltiraa kuruun 生活的人们、生活的民族。

paltink'u(名)子宫、生殖器官。

paltink'un 胎盘,子宫内的生殖器官。

paltink'utu isəwrəən 在子宫内生长。

paltink'utuk iʧəəwrən 从子宫出生。

paltink'u ənuuk 子宫病。

paltink'u ənuukʧi 子宫有病。

paltink'uwə taxaran 治疗子宫方面的病。

paltimaa(形)天生、天然、原始。

paltimaa mɔɔxa 原始森林。

paltimaa mɔɔ 天然林。

paltimaa turuȵin 天生的样子。

paltimaa paȵiȵiin 天生的性格、天生的脾气。

paltimaa puwan 原始居住地。

paltimaa kuruun 原住民、土著民族。

paltimaa ərŋəʧin 天生就这样。

paltimaa kɔp'ɔxɔɔxt'ɔ 天然、野生的木耳。

paltimaa nuŋaa 野菜、野生菜。

paltimaa kuuxta 天生这么高。

paal ŋanaxin(名)巴儿狗。

paal ŋanaxixaan 小巴儿狗。

paal ŋanaxiʧi 有巴儿狗。

paal ŋanaxintu 给巴儿狗。

paal ŋanaxinmə əlpuʧə 把巴儿狗带走了。

paal ŋanaxinmə ʤəpuxənʧə喂巴儿狗了。

paali aawun(名)巴里帽(鄂伦春族男人夏季戴的一种布帽,帽顶呈三角形,后檐垂到两肩和后背,遮盖住整个头部和后颈部,起到挡风、遮日和防蚊蜢叮咬的作用)。

paali aawunʧi 有巴里帽。

paali aawuna awulaʧa 戴巴里帽了。

paali aawun ajaa 巴里帽好。

palimuxsə(名)豆油、大豆油。

palimuxsəjə ʤəpt'ən 吃豆油。

palimuxsəʤi k'ulk'urən 用豆油炒。

palimuxsəjə t'əəwrən 装豆油。

palimuxsəjə kataan 买豆油。

paluxt'a(名)胎胞。

paluxt'aja pixiin 有胎胞。

paluxt'a inʤixaan ʤəpunk'in胎胞是狍崽儿吃的。

paluxt'aji manaʧa 把胎胞吃完了。

paluxt'a ʧuumʧa 胎胞缩小了。

palixaat'an(动)捉迷藏、藏猫猫(鄂伦春族儿童喜欢的一种游戏,游戏时将眼睛蒙住,故得名)。

palixaat'aj əwiirən 捉迷藏玩。

palixaat'a k'ɔɔxar 在捉迷藏的孩子。

palixaat'a sɔɔtar 经常捉迷藏玩。

palixaat'a ʤuutu 在屋子里捉迷藏。

paltiʧaa(名)亲戚、亲属。

paltiʧaaj t'aaxt'an 认亲、认识亲属。

paltiʧaa paraan 亲戚多。

paltiʧaaxal 亲戚们。

paltiʧaa pəjə 亲人。

paltiʧaa takaa 近亲、亲属关系近。

paltiʧaa kɔrɔɔʧirə 亲属关系稍远。

paltiʧaaj iʧənəərən 去探亲。

paltiʧaaj ɔmŋɔʧɔ 把亲戚忘了。

paltiʧaaj əʤəʧəə 把亲戚记住了。

paltiʧaa axiin 亲哥哥。

paltiʧaa nəxuun 亲妹妹、亲弟弟。

paltiʧaa amaxaa 亲大爷。

paltiʧaa maaxin 都是亲戚。

paltiʧaajə aaʧi 没有亲戚。

paltiʧaa piʤəən 可能是亲戚。

paltiʧaa unəən 说是亲戚。

paltaxi (形)溜滑、很滑。

paltaxi ɔxt'ɔɔ 很滑的路。

paltaxi kiləən 溜滑的冰。

paltaxi ɔlɔɔʧi 很滑的鞋。

paltaxi iltəən 很滑的地面。

paltaran 滑了。

paltaʧa 滑了一下。

paltaxsaan t'ixʧə 滑倒了。

paltaxi ɔɔʧa 变滑了。

paltalt'uran 路滑走不稳。

paltaxsaran 要滑倒。

palkiraan(形)油腻。

palkirʧa 腻得慌。

palkiraan amŋawa 嘴被腻着了。

palkiraan kutəwə 肚子腻得慌。

palkiraan maȵee 腻得厉害。

palkeeran(动)捡、拾、采、收割。

palkeeran ʤaxawa 捡东西。

palkeeran ʤaxt'əwə 捡米。

palkeeran nuŋaja 采菜。

palkeeran t'arkanma 收割地。

palʧiraan(形)搅浑。

palʧiraan 说脏话。

palʧiraan muuwə 把水搅浑、弄脏水。

palʧiraan ɕiləwə 把汤弄脏。

palʧiraan piraxaanma 把河水弄浑。

palʧiraan peelkawa 把饭菜弄脏。

palʧiʧaa muuwə 把水弄脏了。

palʧixuu(动)说粗话、说脏话。

palʧixuu pəjə 爱说粗话、脏话的人。

palʧixuu piʧəə 爱说脏话来的。

palʧixuu maȵee 说粗话、脏话厉害。

palʧixuu əwiirən 说粗话、脏话取乐。

pali(名)苏子(一种植物,籽可以榨油)。

palije t'arraan 种植苏子。

paliŋi urəən 苏子的籽。

paliŋi imuxsən 苏子油。

paliwə ʤəpt'əən 吃苏子。

paleex(动)一闪、一亮。

paleex ɔɔʧa 闪了一下。

palet'aaran 一闪一亮的。

paleex paleex 一闪一闪。

palet'aara tənʤeen 闪亮的灯。

palet'aaran ilaan 闪亮的光。

palet'aaran jeexan 眼睛一眨一眨的。

palet'aaran ɔɔɕixt'a 星星一闪一闪的。

pantaan(名)床、床铺(鄂伦春族的传统床铺是用木杆拼搭成的)。

pantaan pixiin 有床铺。

pantaantu soxt'oʧə 给床铺上了。

pantaantu t'əəxt'ən 坐在床上。

pantaantu uxləərən 躺在床上。

pantaantu aaxinan 睡在床上。

pantaan əxtəə 床很大。

pantaanŋi k'əʧiin 床沿、床边。

pantaanŋi mutaȵiin 床头、床尾。

pantaannə wɔɔran 做床、打床铺。

pantaanma taxaraan 修理床铺。

pantaanma k'upt'uran 收拾床、叠被子。

panpuur(副)都、全部、完全。

panpuur ət'əʧə 都做完了、都完成了。

panpuur əlpuʧə 都拿走了、都带走了。

panpuur əməʧəəl 都来了。

panpuur ələʧəəl 都吃饱了。

panpuur ajimɔʧa 都好了、全好了。

panpuur aʧɔlʧa 都没了、全没了。

panpuur uxt'ilʧə 都跑光了、全都跑了。

panpuur iiʧəl 全都进去了。

panpuur t'axt'aan 都认识。

panpuur ʤəpʧə 都吃光了。

panʧɔɔk (名)背壶、水壶。

panʧɔɔkjə alalaaʧa 背着水壶。

panʧɔɔkt'u t'əwʧə 装在水壶里。

panʧɔɔk ʌk'ii 一背壶酒。

panʧɔɔk muuʧi 背壶里有水。

panʧɔɔkpə əməənʧə 把背壶弄丢了。

panʧɔɔkwə paxaʧa 把背壶找到了。

panʧɔɔkjə parkeʧa 捡到水壶。

panʧɔɔkwə puuʧə 给水壶了。

paanʤi、paanti(名)围棋[也称“鹿棋”,鹿棋是鄂伦春族的一种围棋。这种棋,由棋盘和棋子两部分组成。棋子分大小两种,小棋子三十五枚,为士兵(或猎人),大棋子两枚,为妖魔(或鹿)。游戏由两人博弈,小棋子千方百计围堵大棋子,最后将大棋子围住为赢,反之为输]。

paanʤiŋi puwan 棋盘。

paanʤiŋi ʧuwaan 小棋子。

paanʤiŋi maŋŋeen 大棋子。

paanʤi əwiirən 玩围棋、下围棋。

paanʤija ət'ərəən 会下围棋。

paanʤija ajawuran 喜欢下围棋。

paanʤija t'art'aan 学下围棋。

paanʤi japuraan 下棋、走棋路。

paanʤipu (名)计划、打算、主张、办法。

paanʤipuran 做计划、想办法。

paanʤipulʧa 开始做计划、开始策划。

paanʤipumi ət'əʧəə 打算好了、有办法了。

paanʤipun wɔɔtan 计划可以、主意还行。

paanʤipun ajaa 主张好、办法不错。

paanʤipuʤin wɔɔran 按计划去办。

paanʤipuxin ŋənərəən 按计划去执行。

paanʤipuja aaʧi 没有计划、没有办法。

paanʤipun ʤəxəəj 主意不好。

paanʤipun əxiin ʤuxt'a 主张不对、办法不对头。

paȵiin(名)1.面容、面貌。2.特点、态度。

paȵiȵiin ŋəərin 面容清秀、俊俏。

paȵiȵiin ajmaxaan 面容漂亮、长相好看。

paȵiȵiin əruu turuʧi 长相不好看、面容难看。

paȵiin ʤəxijʧərə 面貌不太好。

paȵiiʧi 有特点、有特色。

paȵiin ajaa 态度好。

paȵiin ʤəxəj 态度不好。

paȵiin ajimɔɔʧa 态度变好了。

paȵintuu(名)印象、外表。

paȵintuu ajaa 印象好。

paȵintuu ʤəxəəj 印象不好。

paȵintuu iʧərəək 从外表看。

paȵintuu aaʧi 没有印象。

paȵintuu pixiin 有印象。

paȵintuu suuŋt'a 印象深。

paȵiraan(副)形容、比喻。

paȵiraa ulkuur 形容词。

paȵirnaxaan ulkuʧəənən 形容着说。

paȵirnaxaan almaaran 形容着模仿。

paȵirnaxaan uləntəərən 比喻着讲故事。

paȵirnaxaan turəət'ən 比喻着讲话。

paȵirnaxaan keŋnaran 比喻着讨论。

paŋkije(形)懒得动的、懒惰、懒汉。

paŋkije pəjə 懒惰的人、懒得动的人。

paŋkije murin 不愿动的马。

paŋkiraan 耍赖不愿动。

paŋkije nəxuun 懒惰的弟弟。

paŋkɔraaran(形)幸福、享受、享乐。

paŋkɔraaran pajaan 享乐的富人。

paŋkɔraami ət'ərəən 会享受。

paŋkɔraalʧal 开始享受了。

paŋkɔraami manʧa 享受尽了、享福死了。

paŋkɔraami mutalaʧa 享受到头了。

paŋkɔranaxaan pixin 幸福地生活着。

paŋkɔraara kuruun 幸福的人们。

paaŋk'ə(名)铁桶。

paaŋk'ə puxuu 铁桶结实。

paaŋk'ə tɔɔn 铁桶里面。

paaŋk'ə ʤaxaaja t'əwuki 装东西的铁桶。

paaŋk'ət'u təwurən 用铁桶装。

paaŋk'ə muulink'i 铁水桶。

paaŋk'əjə kaʧaa 买了铁桶。

paaŋk'əjə wɔɔran 制作铁桶。

paaŋk'əjə taxaraan 修理铁桶。

paŋkaax paŋkaax(形) X形腿的人走路的样子。

paŋkaax paŋkaax kiranan 迈着X形腿走路。

paŋk'i(名)〈内方〉壶。

paŋk'i muu 一壶水。

paŋk'i ʌk'ii 一壶酒。

paŋk'iwə əmuuʧə 把壶拿来了。

paŋk'i kɔɔxun 空壶。

paarpaxi (名)爪子、脚趾。

paarpaxiʧi 有爪子。

paarpaxin əxtəə 爪子很大。

paarpaxin k'uʧuʧi 爪子有劲。

paarpaxiʤi ʤawuran 用爪子抓。

paarpaxin əməər 爪子锋利。

paarpaxiŋi sarpaxt'an 爪子的趾。

paarpaxin uraaʧa 爪子受伤了。

paarpaxi pəjŋəəŋi 野兽的爪子。

paarpaxi ȵoȵoxooŋi 熊的爪子。

paarpaxi k'əxəəŋi 猫的爪子。

paraan(形)多。

paraan ʤuu 很多房子。

paraan t'arkan 很多田地。

paraan pəjə 很多人。

paraan alpaan 很多士兵。

paraan pəjŋə 很多野兽。

paraan k'umaxaa 很多鹿。

paraan ɔlɔ 很多鱼。

paraan pixiin 有很多。

paraan ʧirəə 多一些。

paraanmə puuʧə 把多的给了。

paraan piʧəə 很多来的。

paraan ŋəʧiin 好像很多。

paraan ʤaalʧi 心眼很多。

parkeeran(动)1.捡、拾。2.收。

parkeeʧa 捡到了。

parkeeʧa ʤaxaan 捡到的东西。

parkeext'aran 在捡拾着。

parkeera ɕiɕixt'a 捡的榛子。

parkeera ʤiixt'ə 捡的都柿(野蓝莓)。

parkeera t'arkaan 收割田地。

parkeera peelka 收割庄稼、粮食。

parkeenk'i maɕiina 收割机。

parkeeran ʤaxawa 没收东西。

parkeeran miwʧeenmə 没收枪支。

parkeenaxan ʤəpt'ən 捡着吃。

paraaxʧi(名)勺、饭勺。

paraaxʧija ʤawaʧa 手抓饭勺。

paraaxʧiʤi sɔxɔɔrən 用勺盛、舀。

paraaxʧiŋi ʤawank'in 勺子把。

paraaxʧi ɕiləə 一勺汤。

paraaxʧi ʤəəxt'ə 一勺饭。

paraaxʧiʤi ʧiirən 用勺刮。

paraaxʧiwa ɕilk'irən 洗刷饭勺。

parkitaa(名)对岸、对面。

parkitaa məxtiin 对岸、河对岸。

parkitaat'u pixin 在河对岸。

parkitaala ŋənərəən 去对岸。

parkitaala ətəəllən 过河去对岸。

parkitaat'u t'əəxt'ən 在对面坐着。

parkitaa ɔrɔɔ 对面铺位。

parkitaa pantaan 对面床。

parkitaaŋi kurunxəl 对岸的人们、对岸的国家。

pareejʧin(名)接生婆、接生员。

pareejʧin pəjə 接生员、接生的人。

pareejʧin aɕii 接生女子、接生婆。

pareejʧin aaʧi 没有接生员。

pareejʧin əməʧəə 接生员来了。

pareejʧin ɔrɔʧeen pəjə 接生员是鄂伦春族人。

pareejʧin ȵaxaan pəjə 接生员是汉族人。

parkaxaan(名)〈内方〉1.柳条。2.刑具(过去鄂伦春人如果违反了习惯法要施以棍刑,刑具主要是拇指粗细的柳条,逐渐柳条便成为刑具的代名词)。

parkaa 柳树。

parkaxaan 柳树枝、细柳条。

parkaxaanna ʧapʧiran 去砍柳树条。

parkaxaan ɔlkɔʧɔɔ 柳条干了。

parkalaaran 施以刑具。

parkalawʧa 被打了、被施以棍刑了。

parkalawʧa pəjə 被打的人。

parkalaara pəjə 打棍子的人。

pasuuran、paxuuran(动)耻笑、嘲笑。

pasuuran pəjəwə 耻笑别人。

pasuumat'an 互相嘲笑。

pasuumil ət'ərən 就会耻笑人。

pasuuwuran 被耻笑。

pasuura pəjə 嘲笑别人的人。

pasuuxi 好嘲笑、经常嘲笑。

paat'ur(形)1.勇敢、有胆量、胆子大。2.英雄。

paat'ur pəjə 勇敢的人、有胆量的人。

paat'ur k'ɔxaan 勇敢的孩子。

paat'ur piʧəə 胆子大来的。

paat'ur ŋanaxiin 胆子大的狗。

paat'ur kuruun 英雄的民族。

paat'ur alpaan 英雄的军队。

paat'ur ʧuwaa 英雄的战士。

paat'ur ʤaŋkiin 英雄的将军。

pat'axanaan(动)蹬住、站住、不愿意。

pat'axaat'an 试图停步。

pat'axalaaʧa 蹬住了、站住了。

pat'axalaami ət'əʧəə 成功蹬住了。

pat'axat'aan ŋəələrəj 害怕不愿意。

pat'axat'aan ətəəlləj 不愿意过河。

pat'axat'aan ʤuutuwi 不愿意离开家。

pat'axaanʧa t'əək 使劲蹬住了、站住了。

paxtariin(形)白、白色。

paxtariin imanaa 白雪。

paxtariin pəəxu 白布、白色的布。

paxtariin t'uxsuu 白云。

paxtariin iŋaaxt'a 白毛、白色的毛。

paxtariin ȵurixt'ə 白头发。

paxtariin pəjə 白种人。

paxtariin ȵoȵoxoo 白熊。

paxtariin ʧaaxun 白纸。

paxtariin uŋk'uu 白毛巾。

paxtariin puʧuu 白染料。

paxtariin murin 白马。

paxtariin ulkeen 白色家猪。

paxtariin kuliin 白面粉。

paxtariin majxaan 白布帐篷。

paxsaa(名)棺材(鄂伦春人过去所用的棺材主要有以下几种:

一是木板棺材,与普通棺材相似;二是空筒树棺材,即将空筒树截出一段,从中间劈成两半,将尸体装殓其中,再将另一半盖上即可;三是木刻楞棺材,即将碗口粗细的原木码成棺材状,装殓尸体后停放地上或放到树上,谓之树葬。冬季多用此种棺材)。

paxsaja wɔɔran 制作棺材。

paxsaŋi mɔɔn 棺材木料。

paxsaŋi uxt'eeȵin 棺材盖。

paxsatu t'əəwrən 尸体入殓。

paxsawa t'uxiirən 抬棺材。

paxsawa pularaan 埋棺材。

paxsaawa lɔxɔrɔɔn 吊葬。

paxsaa təlkəərən 树葬(树葬和吊葬均属风葬。三年后如果发现棺木落地,亲属将尸骨拾起后土葬)。

paaxɕin(名)武术、武功、把式。

paaxɕiʧi 有武功。

paaxɕiʧi pəjə 有武功的人。

paaxɕiran 练武术、耍把式。

paaxɕija ət'ərən 会武术。

paaxɕina ʧəntəltirəən 比武、武术比赛。

paaxɕin k'at'aan 武功高强。

paaxɕin ʤəxəəj 武功不行、武功低下。

paaxɕina t'art'aan 学武艺、学习武术。

paaxɕina t'ark'aaran 教武艺、教武术。

paxaraan(动)得到、取得、找到。

paxaʧaa 找到了、得到了。

paxaʧaa puwawa 找到地方了。

paxaʧaa ʤaxawa 找到东西了。

paxaʧaa pəjŋəjə 打到动物了。

paxaʧaa ɔlɔjɔ 捕到鱼了。

paxaraan ʤuuwə 能找到家、会找到家。

paxaawran 被得到、被找到。

paxaalʧa 能得到、会取得的。

paxaami ət'ərən 会取得、能得到。

paxaalti(动)相遇、遇到、碰到、见面。

paxaaltiʧa 相遇了、遇到了、碰见了。

paxaalti puwa 相遇的地方。

paxaaltimi ət'əʧə 终于见面了。

paxaaltira əriin 遇到的时间。

paxaalti ɔrɔmi 见面的居住地。

paxaalti pəlkəə 会面的记号、会面的标记。

paxaalti ulkuur 会面的暗语。

paxaaltira aŋŋaȵi 相遇的那年。

paxaltiraan(动)打千儿、行屈膝礼(鄂伦春族是很注重礼仪的民族。分别三天,晚辈的人都要向长辈人行请安礼,亦称屈膝礼或打千儿。行礼时男子左腿向前迈半步,右手下垂,双膝微屈。女子两腿并拢,双手扶膝微屈。同时问候:“您好!”)。

paxaltiraan saxt'it'u 给老人行礼、给老人打千儿。

paxaltiraa k'ɔɔli 行礼的规矩。

paxaltiraa sɔɔtar 经常行礼。

paxaltiraaj kururəən 懂得礼仪、明白行礼。

paxaltixaal 行礼吧!

paxaltiʧiw 我行礼了。

paxaltimi ət'əȵii 你会行礼吗?

paxaltirawa t'ark'aaxal 你教怎么行礼吧。

paxʧiin(形)1.陡、立陡、陡峭。2.对面。

paxʧiin urə 陡山、立陡的山。

paxʧiintu pixin 在陡山上。

paxʧiintu k'arawraan 向对面的陡山瞭望(这是猎人寻找猎物的一种方法)。

paxʧiin maraan 在陡山上寻找。

paxʧiin kuxtaa 陡峭的山很高。

paxʧiinma t'uxt'irən 爬陡坡。

paxʧaan(名)两岁小鹿。

paxʧaantu k'umaxaaxan 两岁的小鹿。

paxʧaxaan əmərəən 小鹿走过来了。

paxʧaxaan uxt'ilʧə 小鹿跑掉了。

paxʧaxaanmə ʤawaʧa 抓住小鹿了。

Pə pə

pəə(名)鱼饵、饵料。

pəəʧi muxəə 有鱼饵的钩。

pəəjə səəmurən 穿鱼饵、系鱼饵。

pəəjə wɔɔrən 做鱼饵。

pəəjə ulərəən 挖鱼饵(蚯蚓)。

pəəwə ʤəpʧə 把鱼饵吃了。

pəəjə aʧuʧaa 鱼饵没有了。

pəən pixiin 有鱼饵。

pəən uməət'u 是蚯蚓鱼饵。

pəən ɕeesk'un 是蚂蚱鱼饵。

pəən kuliin 是面粉鱼饵。

pəə pə(叹)“波、波!”(哄孩子睡觉时发出的音)。

pəə pə ɔntɔɔrə n“波、波!”在哄孩子。

pəpuu pəpuu(叹)“波布、波布!”(悠摇车哄孩子睡觉时发出的声音)。

pəpulee(动)1.哄。2.骗、哄骗。

pəpuleerən k'ɔxanmə 在哄孩子。

pəpuleerən unaʤixaanmi 在哄自己的小姑娘。

pəpuleenəxən əlpuʧə 哄着领走了。

pəpuleelʧə 开始哄骗了。

pəpuleemilə pixin 还在哄骗。

pəpuleerən t'ixəən 就这样哄骗。

pəpuleerən saxtixəlwə 去哄骗老年人。

pəpuleerən k'ɔxanŋəʧin 就像哄骗孩子。

pəjə(名)1.人。2.人体、躯干。

pəjə p'araan 人多。

pəjə əməʧəə 人来了。

pəjə t'əət'ən 人坐着。

pəjə juuʧə 人出来了。

pəjəxəl japuʧaal 人们走了。

pəjəxəl ʤəpt'əə 人们在吃饭。

pəjəʧi 有人、有人的。

pəjəjəə aaʧi 没有人。

pəjət'u puurən 给人、送给人。

pəjəŋi ʤaxaan 别人的东西、人家的东西。

pəjə ajaa 好人。

pəjəən puxuu 身体结实、身体健康。

pəjəən ajman 身体好、身体不错。

pəjəən iʧəwrəən 身子露着、能看见身子。

pəjəən ʤəxəəj 身体不好。

pəjəən ənuuxʧi 身体有病。

pəjəʤi axuuran 用身体遮挡、用身体阻挡。

pəjəən isəəwʧə 身体长高了。

pəjəʤi intaaran 用身体背负。

pəjəən ɔlkɔʧɔɔ (植物)茎干枯了。

pəjəən tiraam ɔɔʧa 躯干长粗了。

pəjəən muxʧixaʧaa 躯干弯曲了。

pəjəən ʧiʧuur 躯干挺直、躯干溜直。

pəjəwəən katan 只要茎、只采茎。

pəjəwəənlə ʤəpt'əən 只吃茎。

pəjŋəə(名)野兽、野生动物。

pəjŋəə pixiin 有野生动物。

pəjŋəə aʧuxuun 野兽少、动物少。

pəjŋəjə waaʧa 猎得动物了。

pəjŋəjə kələəltirən 寻找动物。

pəjŋəjə ilpəʧəə 遇到动物了。

pəjŋəəŋi uʤaan 动物的踪迹、动物的脚印。

pəjŋəəŋi ɔxt'ɔɔn 动物行走的道。

pəjŋəəŋi əəxin 动物的藏匿地或必经之路。

pəjŋəəŋi uləən 野生动物肉。

pəjŋəəjə puriiran 赐给动物。

pəjŋəəʧi puwaa 有动物的地方。

pəjŋəə uruupʧa 动物聚集了、动物集中了、动物聚堆儿了。

pəjŋəə kik'uun 动物折、动物移动(野生动物有来回移动的习惯,向雪浅的地方移动,向人少的地方移动,逐水草而不断迁徙)。

pəjŋəwəə aŋit'araan 跟着动物走、追踪动物。

pəjŋəʤii palt'iraan 与动物共生存、和动物一起生活。

pəjŋəəŋi nanaan 动物的皮。

pəjŋəəŋi wɔɔsan 动物腿的皮。

pəjuun(名)犴(学名驼鹿,分布于我国大小兴安岭及西伯利亚地区体型最大的鹿,毛呈黑褐色,肉可以吃,皮可以制革,角可以入药,是鄂伦春族狩猎的主要对象)。

pəjuunŋi uləən 犴的肉。

pəjuunŋi wɔɔsan 犴腿皮(鄂伦春人用其缝制一种叫“温替”的高筒皮靴,没及膝盖,既暖和、柔软又轻便、结实,是鄂伦春族猎人冬季狩猎理想的鞋具)。

pəjuunŋi pəənt'un 犴茸。

pəjuuxsə 犴皮(可制革,堪比牛皮)。

pəjuunŋi pojooxsən 犴的血清(鄂伦春人猎得犴后,随即将胸腔剖开,用猎刀在肋骨划四五刀,待四五十分钟后,在血上澄出一层透明的血清,将其装入肠内煮熟,呈灰白色,是鄂伦春人最喜欢吃的食物,美味无比)。

pəjuunŋi pɔxɔɔxt'ɔn 犴腰子(可生吃)。

pəjuunŋi ɔŋɔxt'ɔɔn 犴鼻子(鼻子长而软,肉质多由脆骨组成,可做上等菜肴)。

pəjuunŋi amuʤiin 犴泡子(即犴经常吃水草的水泡子)。

pəjuunŋi t'aalan 犴碱场(犴经常舔食盐碱土的场地)。

pəjuun ureewun 犴哨子。

pəjuun əwt'ələ 大黑虻。

pəjuun əəxin 犴的藏匿地。

pəjuunsə t'ət'ii 犴皮衣服。

pəjuurən(动)打围、打猎、狩猎。

pəjuuʧa 打猎去了、出去打猎了。

pəjuumi əmərʧə 打围回来了。

pəjuut'əj t'arʧaa 学习打猎了。

pəjuut'əmi ət'ərəən 会打猎、能打猎。

pəjuust'ə maaŋka 打猎勤快。

pəjuust'ə mərkəən 好猎手、出色猎手。

pəjuust'ə puwaa 打猎的好地方、出猎的好地方。

pəjuust'ə ajxəə 打猎好样的。

pəjuurən taatu 在附近打猎。

pəjuust'ə aŋŋaȵi 开始打猎的那年。

pəjuust'ə nasuun 打猎的年龄。

pəjuust'ə kuruun 打猎的民族、打猎的人们。

pəjuust'ə əriin 打猎的时候、打猎的时间。

pəjuust'ə aaŋa 打猎小组、打猎居住地。

pəjuust'ə k'ɔɔli 打猎规矩、打猎习惯。

pəjuust'ə p'apuun 狩猎法规、狩猎政策。

pəjuust'ə pəjə 猎人、打猎的人。

pəjuust'ə muriin 猎马、打猎用的马。

pəjuust'ə ŋanaxiin 猎狗、打猎用的狗。

pəjuust'ə miwʧeen 猎枪、打猎用的枪。

pəjuust'ə t'ət'ii 打猎穿的衣服、猎装。

pəjuust'ə ʤuuxan 打猎住房。

pəjuust'ə t'at'antaa 打猎组长、打猎召集人。

pəjuust'ə kərp'əə 狩猎生产、打猎劳动。

pəjuust'ə k'əsəpuu 狩猎营生、狩猎行业。

pəjəməən(形)身体、主体、本人。

pəjəməən iʧəʧəəw 看见本人了。

pəjəməən ʤurraan 对准身体瞄准。

pəjəməən karp'araan 对准身子射去。

pəjəməən wotəərən 对准身子射击。

pəjəməən əmuuʧə 把本人领来了。

pəjəmətuun puuʧə 给他本人了。

pəjəmətuun ulkuʧəənʧə 跟他本人说了。

pəjəməʤii ŋənəʧə 亲自去了。

pəjəməʤii iʧənəəʧə 亲自去看了。

pəjəməʤii wɔɔran 亲自来做。

pəjirən(形)冷、寒冷、冻。

pəjirən k'ɔɔxan 孩子冷。

pəjililʧə 开始冷起来了。

pəjililʧə puwa 天开始冷了。

pəjirə aŋŋaȵi 受冻的一年。

pəjirə nəŋiin 挨冻的天。

pəjirə nəŋii 冷天、冷的天。

pəjilʧiw 我有些冷了。

pəjiȵi? 你冷吗?

pəjimi ɕilkinəən 冻得发抖。

pəjimi ɕeenk'anʧa 冻感冒了。

pəjixoo(名)壶、瓶子。

pəjixoo muu 一壶水。

pəjixoo imuxsəə 一瓶油。

pəjixoo ʌk'ii 一壶酒。

pəjixotu t'əwrən 装瓶子。

pəjixowə nəətən 放瓶子。

pəjixowə alalaaran 挎背壶。

pəjixowə t'əwrən 把背壶装起来。

pəjixoo ʤalupʧa 瓶子满了。

pəlkəə(名)1.痣、痦子。2.标志、记号。

pəlkəə paltiʧa 长痦子了。

pəlkəə pixiin 有痦子。

pəlkəə puruʧəə 痦子脱落了。

pəlkəə isəwrən 痦子在长。

pəlkətəərən 做记号、做标志。

pəlkəjə iliwʧə 立了标志。

pəlkəə iʧəwurən 看到标志了。

pəlkəjə aʧuʧaa 记号没有了。

pəlkəə t'ixʧə 标志掉了。

pəəlkə(名)1.怀。2.胸怀、关怀。

pəəlkət'ərən 怀抱、怀抱着。

pəəlkələj k'umnərən 抱在怀里。

pəəlkələj nəətən 放在自己的怀里。

pəəlkələtu əwuləərən 搂在怀里。

pəəlkələrən miirwə 关怀着咱们。

pəəlkələrən pajɕinme 关怀老百姓。

pəəlkələrən sɔɔ 很好地关怀。

pəəlkəȵin əlp'əər 广阔胸怀。

pəlk'ərəən(动)1.准备。2.防备、预防。

pəlk'əʧəə 准备了。

pəlk'əmi ət'əʧəə 准备完了、准备好了。

pəlk'əʧəə ʤaxawi 把东西准备好了。

pəlk'əxsəən alaat'an 准备好了等着。

pəlk'əmiilə pixiin 还在准备着、继续准备着。

pəlk'ərəən t'ət'iiwi 准备衣服。

pəlk'ərəən ʤəptəəj 准备吃的。

pəlk'ərəən japutaaj 要准备走。

pəlk'ərəən t'ixtəwə 预防下雨。

pəlk'ərəən muutərəʤin 预防涨水。

pəlk'ərəən əwərəərəwi 防备饿肚子。

pəlk'ərəən pəjirəwi 防备受冻。

pələən(形)现成的、消停的。

pələən ʤaxaa 现成的东西。

pələən murin 现成的马。

pələən ʤuu 现成的房子。

pələən ʤəəxt'ə 现成的饭菜。

pələən ʤantawuun 现成的歌曲。

pələən uləər 现成的故事。

pələən alaant'an 消停等着。

pələən t'əət'ən 消停坐着。

pələən uxləərən 消停躺着。

p'ələən pixiin 消停待着。

pəlʧiir(名)岔、分岔、岔口。

pəlʧiir ɔxt'ɔɔ 岔路口。

pəlʧiir mɔɔ 分岔的树、分岔的木头。

pəlʧiir piraxaan 分岔的河。

pəlʧiir juxk'aan 分岔的山沟。

pəlʧiir karaa 分岔的树枝。

pəlʧiir p'ənt'uu 分岔的鹿茸。

pəlʧiir wɔŋŋaan 分岔的山湾子。

pəlʧiir amuʤii 分岔的泡子。

pəlee(名)取乐、一惊、惊吓症(鄂伦春人及许多通古斯人都有以惊吓取乐的习惯和特点,冷丁触碰一下或出一怪声,被触碰者吓一跳,便做出怪相,说出很逗人的话语,以此取乐。长此以往,严重者会成为一种神经质,因控制不住情绪而做出危险动作,以致伤人)。

pəleentərən 惊吓。

pəleeʧi 有惊吓症状。

pəleentənəxəən əwiirən 以惊吓方式取乐。

pəleentən maȵee 惊吓症状很厉害、很神经质。

pəleentənəxəən ət'əxəlurən因惊吓而乱蹦。

pəleetənəxən iȵərəə 以惊吓方式取乐。

pəleentərə jənoo 惊吓方式取乐热闹。

pəleentərə nuuxt'ən 惊吓取乐过分。

pəleentərə paȵiin 惊吓症状态、神经质状态。

pənəər(名)夫妻的兄弟姊妹。

pənəər axaa 大舅哥、大伯子哥。

pənəər əxəə 大姨子、大姑姐。

pənəər nəxuun 小舅子、小姨子、小姑子。

pənəər uk'əxəən 小舅子。

pənəər unaaʤi 小姨子、小姑子。

pənəər uk'əxəən əməʧə 小舅子来了。

pənəər unaaʤi japuʧaa 小姨子、小姑子走了。

pənəərʤi əwiirən 和小舅子玩。

pənəərʤi pixin 和小姑子在一起。

pənəər əxəəjə 大姨子、大姑姐们。

pənəər nəxuxəəl 小舅子、小姑子、小姨子们。

pəər(名)弓、弓箭。

pəərk'ən 小弓箭、玩具弓箭。

pəərk'ənʤi kaarp'aran 用弓箭射。

pəərk'ənʤi kaarp'altiran 比试箭术。

pəərk'ənʤi ʧəntəltirən 射箭比赛。

p'əərk'ənnə wɔɔrən 制作弓箭。

pəərk'ənnə taxaraan 修理弓箭。

pəərk'ənʤi pəjuust'ən 用弓箭狩猎。

pəərk'ənʤi pəjuuɕink'in 曾用弓箭狩猎。

pəərk'ənʤi waaran 用弓箭能猎到。

pəərk'ənmə t'axuraraan 使用弓箭。

pəərk'ənmə alalaaran 背着弓箭。

pəərk'ənʤi əwiirən 用弓箭玩耍。

pəərə(形)笨、笨拙、行动慢。

pəərə k'ɔɔxan 笨孩子、小孩子笨。

pəərə kik'urəən 走路慢、行动慢。

pəərə tiliin 脑子笨。

pəərə ŋaalan 手笨拙。

pəərə ʤaxaa 笨东西、太笨了。

pəərə muriin 笨马。

pəərə amŋaan 笨嘴拙舌。

pəərə maȵee 非常笨。

pərəəm(形)老实、忠诚。

pərəəm pəjə 老实、忠诚的人。

pərəəm muriin 老实的马。

pərəəm ŋanaxiin 忠诚的狗。

pərəəm piʧəə 很老实来的。

pərəəmk'ən 比较老实。

pərəəm kiwʧeen 老实的狍子。

pərəəm alpaan 忠诚的部队。

pərəəm ʧuwaa 忠诚的士兵。

pərkəən(名)嫂子。

pərkəən kərpərəən 嫂子干活。

pərkəən ajapəjə 嫂子是好人。

pərkəən ʧəʧəən 嫂子勤快。

pərkəənŋi t'ət'iin 嫂子的衣服。

pəərən(动)哄、哄孩子。

pəərən t'aanpuwa 哄孩子睡觉。

pəərən əmk'əwə 悠摇车。

pəərəj ət'ərən 会哄孩子。

pəərəj ampuʧa 哄睡着了。

pəərə piʧəə 还哄孩子来的。

pəərəj əɕiin ət'ərəə 不会哄孩子。

pərt'əʧəə(动)〈内方〉骨折。

pərt'əʧəə alkaȵin 腿骨折了。

pərt'əʧəə ŋaalan 胳臂骨折了。

pərt'əʧəj taxaraan 治疗骨折。

pərt'əʧəjin ajmɔʧa 骨折好了。

pəəsu、pəəxu(名)布、棉布。

pəəsu t'ət'ii 布衣服。

pəəsu k'amt'aaxu 布衫。

pəəsu səxt'oon 布褥子。

pəəsu majxaan 布帐篷。

pəəsu aawun 布帽子。

pəəsu k'uuti 布口袋。

pəəsu waarka 布手闷子。

pəəsuʧi 布的、有布的。

pəɕixəə(名)裂缝、缝隙。

pəɕiirkəʧə 裂缝了、撑开了。

pəɕixəə ɔɔʧa 裂开着、张开着。

pəɕixəə iʧəwurən 能看到裂缝。

pəɕixəən əxtəə 裂缝很大。

pəɕixəə tɔɔlan 裂缝里面。

pəɕixəə pixiin 有缝隙、有裂缝。

pəɕixəwən lipk'iʧə 把裂缝堵上了。

pəɕixəən aʧuʧa 裂缝没了。

pət'əəw(形)实心、没空隙、没光亮。

pət'əəw ʤaxaa 实心的东西。

pət'əəw ʧuŋk'uu 不透亮的窗户。

pət'əəw ʤuu 不透气的屋子。

pət'əəw k'uuti 没有口的袋子。

pət'əəw k'əŋkulə 不通气的管子。

pət'əəw pəjə 一声不吱的人。

pət'əəw jəruu 没有出口的洞。

pət'əəw ɕiixsə 除夕、大年三十(由于农历除夕夜没有月亮,所以也叫没有亮光的夜晚。)

pət'əəw ɕiluxt'a 阑尾。

pəxəə(名)墨。

pəxəə muu 墨水、墨汁。

pəxəjə ink'ink'ii 砚、石砚、墨砚。

pəxəjə ink'irəən 研墨。

pəxəʤi wɔɔrən 用墨写字。

pəxəə pit'əə 墨笔字。

pəxəə ȵuraa 水墨画。

pəŋiir(形)蠕动状。

pəŋiir ɔɔrən 在蠕动。

pəŋiint'irən pəjətu 在身上蠕动。

pəŋiint'irən k'uŋk'ə 虱子在蠕动。

pəŋiir pəŋiir 不停地蠕动。

pəŋiir japuraan 蠕动着移动。

pəŋənt'irən(动)跳、肉跳。

pəŋənt'irən jeexaw 我的眼皮在跳。

pəŋənt'irən amŋaaw 我的嘴皮在跳。

pəŋənt'irən pulʧaxt'aw 我的腿肚子在跳。

pəŋtərəən(动)〈内方〉忙、繁忙。

pəŋtəriilʧə 开始忙了。

pəŋtərəən sɔɔ 始终这么忙。

pəŋtərəən kərpəjə 忙着干活、忙着工作。

pəŋtərəə kuruun 繁忙的人们。

pəŋtərəə k'ɔxaar 忙着的孩子们。

pəŋtərəə ʤəpt'əən 忙着吃饭。

pəŋtərəə japura 忙着要走。

pəŋtərəəj ət'əʧəə 忙完了。

pəŋkəəli(形)罗圈腿的样子。

pəŋkəəli alkaʧi 罗圈腿。

pəŋkəəx pəŋkəəx japuraan 迈着罗圈腿走。

pəŋkəəli ilkamaran 用罗圈腿站立着。

pəŋkəlirəən 罗圈腿耍威风。

PE pe

peja(名)月亮。

peja juuʧə 月亮出来了。

peja ʤalupʧa 满月了、月亮圆了。

peja ŋəərin 月光亮堂。

peja k'ɔlʧɔlʧa 圆月缺了。

peja tɔɔʧa 月亮落了。

peja axuwʧa 月亮被遮住了。

peja purk'aan 月亮神(是鄂伦春人最崇拜的神灵之一)。

pejatu pajt'alaaran 给月亮神上供。

pejatu murkurən 给月亮神磕头。

pejatu irkət'əən 向月亮神祈祷。

peja jəjə 月亮爷爷。

peja ilaan 月光。

peja aȵaan 月亮影子。

pee (名)1.月、月份。2.位、铺位。

pee kuxta ɔɔʧa 月亮升高了。

peeŋi ʤuliin 月前。

peeŋi amaliin 月后。

peeŋi t'əxəȵin 月初。

peeŋi mutaȵin 月底。

peetu əmərəən 这个月来。

peetu ət'ərəən 这个月完成。

peetu iʧərəən 这个月出生。

peewə taxaraan 整理铺位。

peewə əsuurən 打扫铺位。

peetu t'əət'ən 在床上坐着。

peetu uxləərən 在铺上躺着。

peetu səxt'oorən 在铺床铺。

peen pixiin 位子还有。

peen uləpk'əəʧərən 位子还留着。

peen aʧuʧaa 位子没有了。

peelka (名)粮食、饭菜。

peelka pixiin 有粮食、有吃的。

peelka paraan 粮食很多、粮食有得是。

peelkaja namawran 驮粮食。

peelkaja t'arraan 种粮食。

peelkaja intaaran 背粮食。

peelkaja t'iirən 抢粮食。

peelkaja uloorən 煮饭、做饭。

peelkaja ʤəpt'əən 吃饭。

peelka k'uuti 粮袋子。

peelka k'ɔɔrkan 粮仓、仓院。

peelka nəəxu 粮食存放地。

peelkawa nəəxurən 储藏粮食。

peelkaja kaʧaa 买了粮食。

peelkaja aʧuʧa 粮食没有了。

peelkaja muntaaran 打粮食。

peelkaja parkeeran 收粮食、捡粮食。

peelka irʧəə 饭熟了、饭菜做好了。

peelkaja punəərən 送饭、送粮食。

pexəə(名)〈内方〉火镰(鄂伦春人过去主要取火工具)。

pexərəən 取火。

pexəwə muntaraan 打火。

pexəwə əlpuxt'ərəən 经常带着火镰。

pexəjə wɔɔran 制作火镰。

pexəwə pɔpajlaaran 把火镰当宝贝。

pexəjə puuʧə 给了火镰。

pexəjə əməənʧə 把火镰丢了。

pexəŋi t'ɔɔn 火镰的火。

pexəŋi k'ap'iin 火镰包。

pexəŋi puurrin 火镰石(即玛瑙石)。

peltuur(形)光溜的、光滑的。

peltuur ɔlɔ 光溜的鱼。

peltuur nəʧəə 光溜地放着。

peltuur imuxsəə 光溜的肥肉。

peltuuli tarmaan 光滑的脊背。

peltuuli kutəən 光溜的大肚子。

peltuuli aaxinan 光溜地睡大觉。

PI pi

pii (代)我。

pii uȵiim 我说。

pii ȵimt'ii 我在说。

pii unʧiw 我说了。

pii ulkuʧənʧəw 我已经说了。

pii iʧəʧiw 我看见了。

pii iʧəʧiim 我看着呢。

pii iʧənəəʧiw 我去看了。

pii ŋənəʧiw 我去了。

pii əmuuʧiw 我拿回来了。

piitər ŋənəʤiw 我也一起去。

piiȵan ʤəpuum 我还吃。

piiȵan əmrkiʤiw 我还会回来的。

piitər ʤantaʧiiw 我也唱歌了。

pitəən(副)是的、是这样。

pitəən əŋəʧin 是这样的。

pitəən t'arii 是那样。

pitəən ələə 是在这儿。

pitəən t'alaa 是在那儿。

pitəən tɔɔlan 是在里面。

pitəən t'uləən 是在外面。

pikləərən(动)表演、演出。

pikləərən ajltu 在村子里演出。

pikləərən k'ɔxartu 给孩子们表演。

pikləərən alpantu 为军队演出。

pikləərən ajaa 表演得好。

pikləərə piʧəə 还在演出。

pikləərəj ət'əʧəə 演出完成了。

pikləərəj put'uwəʧə 演出结束了。

pijee (名)裤腰。

pijeewə miirən 量裤腰。

pijeewə uliirən 缝裤腰。

pijeen əlp'əər 裤腰肥。

pijeen ɕiləmk'uun 裤腰窄。

pijeen əptəwʧə 裤腰坏了。

pijeewə saanaran 补裤腰。

pijerʧi、pijeeʧəxə(名)火炉、炉子。

pijerʧiwə ilaraan 烧炉子、烧火炉。

pijerʧi əxulʧə 炉子热了。

pijerʧi kiliilʧa 炉子凉了。

pijerʧi ȵamaxti 火炉暖和。

pijerʧi t'ɔɔʧi 火炉有火。

pijawsə(形)愚、愚昧、愚蠢、鲁莽、冒失、愣头愣脑。

pijawsə pəjə 愚蠢的人。

pijawsə kuruun 愚昧的民族。

pijawsə murəən 被称为愚蠢的人。

pijawsə unəən 愚昧地说。

pijawsə pajt'aa 愚蠢的事。

piawsə ʧirəə 有些鲁莽。

piawsə taarən 在做鲁莽的事儿。

piawsə pəjə 鲁莽冒失的人。

piawsə ut'əmȵə 愣头愣脑的小子。

piawsəmȵaa 很鲁莽的家伙。

pilawxi (名)膝盖骨。

pilawxi ənuuk' 膝盖骨病。

pilawxin ənuunən 膝盖骨疼。

pilawxiwan taxaraan 治疗膝盖骨病。

pilawxin ajmɔʧaa 膝盖骨好了。

pilawxiwan luxʧaa 摘下了膝盖骨。

pilawxin puxuu 膝盖骨结实。

piləxuu(名)镜子。

piləxuujə iʧərəən 照镜子、看镜子。

piləxuun ajmaxaan 镜子好看。

piləxuʤi karp'aaran 用镜子反光、照射。

piləxuwə ajaawran 喜欢镜子。

piləxuwi pajʧaaran 摆弄镜子。

piləxuun əptəəwʧə 镜子坏了。

piltəriin(形)光秃的。

piltəriin tiilʧi 光秃的头。

piltəriin urə 光秃秃的山。

piltəriin ʤɔlɔɔ 光秃的石头。

piltəəli 光秃秃的。

piltəəli t'əət'ən 光着头坐着。

piltəəli iʧəəwrən 光秃秃的被看见了。

piltəxəwə iʧəʧəə 看见秃山了。

piltəriin jəjə 秃头爷爷。

piltəəli ʧapʧiʧaal 山被砍秃了。

piltəəli ɔɔʧiʧaal 都给弄秃了。

piltəəli k'aŋnaʧa 剃秃了。

piltəəli ʧiiʧa 刮得光秃秃的。

piltəxəə urə 光头山。

piltuuli (形)光溜溜的。同peltuur。

piraa (名)河、河流、大河。

piraa tɔɔn 河、河里。

piraa k'əʧiin 河边、河沿。

piraa məxtiin 河岸。

piraa muun 河水。

piraa jeeŋa 河滩、河沙滩。

piraa ɕiirki 河沙子。

piraa ʤɔlɔɔ 河石头。

piraŋi ɔlɔn 河里的鱼。

piraa taapt'un 河口、入河口。

piraŋi tərəəpt'un 河的源头。

piraa t'ɔŋɔɔn 河套子(即改河道后形成的死河)。

piraa puur 河通。

piraxaan 小河。

piraxaan pulaar 小河泉水。

piraar tɔɔn 布列雅河(布列雅即毕拉尔,亦称“牛满”,皆为鄂伦春语,是俄罗斯境内的一条大河,汉语称“牛满江”)。

pirarʧeen(名)毕拉尔千(鄂伦春族的一部分,主要分布于中国小兴安岭地区。这部分人过去曾游猎于黑龙江北的布列雅河流域,被称为毕拉尔千)。

pirarʧeen muxuun 毕拉尔部落。

pirarʧeen ȵuluu 毕拉尔路(路为清朝时期统治者为管理鄂伦春族所设立的行政机构——协领公署。协领多为满族或汉族担任)。

pirarʧeen pəjə 毕拉尔流域的人。

pirarʧeentuk əmərəən 从毕拉尔流域来。

pirarʧeen kuruun 毕拉尔流域的人们。

pirarʧeenŋi muxuntaan 毕拉尔千的部落长。

pirarʧeenŋi ʤantawun 毕拉尔千的歌曲。

pirarʧeenŋi uləərin 毕拉尔千的故事。

pirarʧeenŋi urkuriin 毕拉尔流域的语言。

pirarʧeenŋi k'ɔɔlin 毕拉尔流域的习惯。

pirarʧeenŋi t'ət'iin 毕拉尔流域的服装。

pirarʧeenŋi ixəəȵin 毕拉尔流域的舞蹈。

pirink'uu(名)擀面杖。

pirink'utəərən 在擀。

pirink'uuwə əmuurən 把擀面杖拿来。

pirink'uʤi t'irərəən 用擀面杖压。

pirink'ujə wɔɔrən 做擀面杖。

pirink'utəərən kuliinmə 在擀面。

pirink'utəəmi ət'əʧə 擀完了。

piɕiin(副)〈内方〉有、存在。

piɕiinpa 有吧。

piɕiin piʧəə 有来的。

piɕiinkə 还是有。

piɕiin əɕiin 有还是没有。

piɕiin paraan 有很多。

piɕiin ʤaxa 还是有。

piɕiin t'əxə 肯定有。

piɕiwəən 客观存在。

piɕiwəən saaran 知道存在。

piɕiwəən it'əxərəən 相信存在。

pisk'iin(副)如果是、如果是这样。

pisk'iin ajaa piʧə 如果是这样就好了。

pisk'iin japwaal 如果是这样就走吧。

pisk'iin ulkuʧənkəl 如果是这样就说吧。

pisk'iin alalkaal 如果是就等着吧。

pit'əə(名)文字、书籍。

pit'əəjə ɔɔran 写字、写书。

pit'əəjə iʧərəən 看书。

pit'əəjə wɔɔnk'i 笔、写字的。

pit'əəʧi 有字的。

pit'əʧeen 文秘、文书。

pit'ələən 有文化、有知识的。

pit'əə t'aaxt'an 认识字。

pit'əəjə t'urəərən 念书、读书。

pit'əəjə t'ark'aaran 教书。

pit'əəjə t'art'aan 学习、学文化。

pit'əəʧi pəjə 有学问的人。

piʧəə(副)有过、有来了。

piʧəjee 有过吗?

piʧəəpə 有过了的。

piʧəə paraan 有过许多。

piʧəə unəə 有过说的。

piʧəə pəjə 待过的人。

piʧəə ʤuutuwi 在家了的。

piʧəə t'əxəən 这样待过。

piʧəə pəjŋəjə 有过动物。

piʧəə mɔɔxaja 有过森林。

piʧəə k'əwəərjə 有过草原。

pixiin、p'iɕiin(副)有、存在。

pixiinŋi 有吗?

pixiin əxiin 有还是没有?

pixiin t'əxəə 有的是。

pixituun 有的时候。

pixiʤaalin(副)虽然、虽然这样、如果这样。

pixiʤaalin maȵee 虽然这样但很难。

pixiʤaalin japɔɔ 如果这样走吧。

pixiʤaalin pixii 如果这样还住着。

pixiʤaalin ajaa 虽然这样还好。

pixilə(副)肯定的、一定的。

pixilə t'əʤəə 肯定是真的。

pixilə ulook 肯定是假的。

pixilə əmərəən 一定能来。

pixilə paxaʧaa 一定得到了。

pixilə waaʧa 肯定猎到了。

pixilə əmuuʧə 一定带来了。

pixilə puʧəə 肯定死了。

pixilə t'ixtərəən 肯定下雨。

PO po

popoo (名)面饼(儿语)。

popoojə ʤəpk'əəl 吃面饼吧。

popoojə wɔɔran 做面饼。

popoojə k'aariran 烤面饼。

popoowa pularan 烧面饼(即将和好的面,埋在热木灰里烧。这是猎人上山狩猎期间最简便的烤制面饼方法。这种面饼不易变质发霉,保质期较长)。

poopuli (形)〈内方〉笨的、笨拙的。

poopuli pəjə 笨拙的人。

poopuli murin 笨拙的马。

poopuli maȵee 太笨了、笨死了。

poopuliʧirə 有点笨。

poopuli t'ərkəən 笨拙的车。

poopuli saxtii 行动不便的老人。

poopuli ȵoȵoxoo 笨拙的熊。

poporoo (形)手拙、爪笨。

poporoo ŋaalaʧi 笨拙的手。

poporoo pɔpɔxɔʧi 笨拙的爪子。

poporooʤi wɔɔran 用笨拙的手在做。

poporooʤi ʤawaraan 用笨爪子在抓。

potoo (名)菜刀。

potooʤi ʤiirən 用菜刀切。

potooʤi ʧaapʧiran 用菜刀砍。

potoojə ʤawran 抓菜刀。

potoo wamp'a 菜刀钝

potoowə sət'ərəən 磨菜刀。

potoo ləŋʧərkəʧə 菜刀出豁了、菜刀掉茬了。

pojooxsə(名)血清。

pojooxsə t'əərən 澄血清。

pojooxsə k'iməəli 白色的血清。

pojooxsəwə uloorən 煮血清。

pojooxsə taliixti 血清香。

pool (名)奴隶、奴才。

poolt'aran 强迫奴隶、驱使奴隶。

pooljə t'axuraraan 使用奴隶。

pooljə ʤawaraan 抓奴隶。

pooljə wɔɔran 当奴隶。

poolwə swəjləərən 让奴隶受苦、遭罪。

poolwə ujirəən 救出奴隶。

pool ʤaxaa 奴隶的东西。

pool turuʧi 奴才相。

poolŋəʧin 像奴隶。

poolwə ʤaanʧiran 殴打奴隶。

poolʧeen 受奴役者、受奴役的人们。

polpuxoo(名)〈内方〉蝴蝶。

polpuxoo paraan 蝴蝶多。

polpuxoo ilkaaʧi 蝴蝶带花。

polpuxoojə ʤawaraan 抓蝴蝶。

polpuxoo təjlʧə 蝴蝶飞了。

poolt'urən (动)虐待、欺负。

poolt'urən pəjəwə 欺负人。

poolt'urən aɕiiwi 虐待妻子。

poolt'urən ɔrɔʧeenmə 欺负鄂伦春人。

poolt'urən k'ɔxanmə 欺负孩子。

poolt'urən tɔxɔlɔɔnmə 欺负瘸子。

poolt'urən kərəənmə 虐待弱智者。

polʤoltirən(动)约会、约定。

polʤoltirə ərin 约定的时间。

polʤoltirə puwaa 约定的地点。

polʤoltirə nəŋii 约会的那天。

polʤoltirə pəəlkə 约定的记号、约定的标记。

polʤoltimi ət'əʧəəl 约会成功了。

polʤoltirə piraxaan 约会的河。

polʤoltirə urə 约会的山。

polʤoltirə aaŋa 约会的居住地。

pool pool(形)流水声、水翻滚的样子。

pool pool əjəənən 水潺潺流淌。

pool pool uxəələn 在水中翻滚。

pool pool t'əwrən 往瓶罐里倒水声。

pool pool p'əxɕirən 在水中扑腾声。

ponpoxii (名)神帽(即萨满帽,鄂伦春族萨满的主要法具之一,外形犹如唐僧帽。其骨架是用约十公分宽的厚皮子做成的,呈圆形,上边固定有用铁丝揻成并用各种颜色布套着的九个三角帽顶,帽檐一圈缝有约一寸宽的穗子,前脸缀有串珠,遮住眼睛和半个面孔)。

ponpoxiiwə awlaaran 戴神帽。

ponpoxijə wɔɔran 制作神帽。

ponpoxiiwə luxt'aan 摘神帽。

ponpoxiiwə nəətən 安放神帽。

ponpoxiiwə ut'uurən 烟熏神帽驱邪。

ponpoxiitu t'əəwrən 供祭神帽。

ponpoxə(名)水泡、泡泡。

ponpoxə juuʧə 冒出水泡。

ponpoxə ɕiwʧə 水泡泡灭了。

ponpoxə porporən 冒水泡泡。

ponpoxəjə wuurən 吹泡泡。

ponpoxə təjilʧə 泡泡飞了。

ponpoxə puʧuuʧi 泡泡有颜色。

poŋpaxa (名)山包。

poŋpaxa t'əxəȵin 山包脚下。

poŋpaxa ɔrɔɔntun 在山包上。

poŋpaxa mutantun 在山包顶上。

poŋpaxa k'əʧiitun 在山包边上。

poŋpaxa taatun 在山包附近。

poŋpaxalaa pixiin 在山包那有。

poŋpaxlaa japɔɔ 上山包去。

poŋpaxa kuxtaa 山包很高。

poŋpaxa piltəəli 山包光秃秃的。

poŋpaxawa t'uxt'iʧə 爬上山包了。

pooŋk'i(名)水壶、背壶。

pooŋk'i t'əwrən 装水壶。

pooŋk'iwə unk'urən 倒水壶。

pooŋk'iwə alalaaran 背水壶、挎水壶。

pooŋk'iwə ŋaaliran 手拎水壶。

pooŋk'iwə k'umuurən 喝水壶的水。

pooŋk'iwə əməənʧə 把水壶丢了。

poŋsoo(名)〈内方〉屁股。

poŋsoowə ujirən 抬起屁股。

poŋsoowən laɕiiran 用力打屁股。

poŋsoowən naaʧa 射中屁股了。

poŋsoonlə iʧəwrən 只看到屁股。

poŋsooʤi anaʧa 用屁股顶了一下。

poŋsoowən k'ixʧa 咬了屁股。

poŋsoon ajmɔʧa 屁股方面的治好了。

poŋnoor(名)水的波纹。

poŋnoor japuran 在水中游走。

poŋnoor uxt'ilən 在水中游走。

poŋnoorwan iʧərən 只见到波纹。

poŋnoorwən kitalaʧa 照波纹叉过去。

porkəən(名)嫂子。同pərkəən。

poor(形)〈内方〉一下掉落。

poor t'ixʧə 一下掉落了。

poor ixt'ən t'ixʧə 牙一下掉落了。

poor ɔɔʧa 掉落下来了。

poosə(名)簸箕。

poosətərən 筛簸箕。

poosətəmi ət'ərəən 会筛簸箕。

poosətərən pelkawa 用簸箕筛粮食。

poosətərən pɔrʧɔɔwɔ 用簸箕筛豆子。

poserkeen(名)〈内方〉床铺。

poserkeentu t'əət'ən 在床上坐着。

poserkeentu uxləərən 在床上躺着。

poserkeennə wɔɔran 在搭床铺。

poserkeenmə əʤərəən 在拆床铺。

poxəə(名)火镰。同p'exəə。

Pɔ pɔ

pɔɔpaj、pɔpulee(名)宝贝。

pɔɔpajlaaran 像宝贝似的喜欢。

pɔɔpajt'iran 当作宝贝。

pɔɔpajja paxaʧa 得到宝贝了。

pɔɔpaj ut'əən 宝贝儿子。

pɔɔpajwə ʤajʧa 把宝贝藏起来了。

pɔɔpaj murin 宝马。

pɔɔpaj miwʧeen 宝贝猎枪。

pɔɔpaj ʤɔlɔɔ 宝贝石头。

pɔɔpaj t'ɔɔ 宝贝火。

pɔɔpajja kələərən 寻找宝贝。

pɔɔpajʧi puwaa 有宝贝的地方。

pɔpɔxɔɔ(名)爪子。

pɔpɔxɔɔʧi 有爪子的。

pɔpɔxɔɔʧi təji 有爪子的鹰。

pɔpɔxɔɔʤi ʤawaran 用爪子抓。

pɔpɔxɔɔʤi əlpurən 用爪子带走。

pɔpɔxɔɔn əməər 爪子锋利。

pɔpɔxɔɔn əxtəə 爪子很大。

pɔpɔxɔɔn k'uʧuʧi 爪子有劲。

pɔpɔxɔɔj t'əxiirən 在清理爪子。

pɔpɔxɔɔ ŋaalaʧi 笨拙的手。

pɔpɔxɔŋəʧin ŋaala 像爪子似的手。

pɔpɔrɔɔ(形)卷曲、卷缩、收缩。pɔpɔrɔɔrən 在卷缩、在收缩。pɔpɔrɔɔʧɔ 卷缩了、收缩了。pɔpɔrɔɔmi ət'ərəən 会卷缩、能收缩。

pɔpɔrɔɔxsɔn pixin 卷缩待着。

pɔpɔrɔɔxsɔn puʧəə 卷缩着死了。

pɔpɔrɔɔ nanaa 卷缩的皮子。

pɔpɔrɔɔ aptanaa 卷缩的叶子。

pɔpɔrɔɔ t'ət'ii 卷缩的衣服。

pɔtɔrɔɔn(动)思考、考虑、猜测、琢磨。

pɔtɔrɔɔ piʧə 思考来的。

pɔtɔrɔɔn sɔɔtar 经常琢磨、经常思考。

pɔtɔrɔɔn japutaj 琢磨怎么走。

pɔtɔrɔɔn arkaj 思考着办法。

pɔtɔrɔɔn pixiwəən 猜测能在哪儿。

pɔtɔrɔɔj ət'əʧə 思考完了、考虑成了。

pɔtɔrɔɔn ʤuxt'aan 猜测的对头。

pɔtɔrɔɔn ʤuxʧaa 猜的正确。

pɔtɔrɔɔn pajtawa 在思考问题。

pɔtɔrɔɔn wɔɔtawi 在考虑怎么做。

pɔtɔɔlka(名)办法、措施、策略、计划。

pɔtɔɔlkaʧi 有办法。

pɔtɔɔlkan ajaa 好策略、措施好。

pɔtɔɔlkan ʤuxt'aan 策略正确。

pɔtɔɔlkan ʤəxəəj 办法不好。

pɔtɔɔlkawan turlaaran 赞成这个策略、同意这个办法。

pɔtɔɔlkaʤin ŋənəʧə 采纳了这个策略。

pɔtɔɔlkawa put'uwaʧa 实施这个措施。

pɔtɔɔlkawa manaʧa 办法都用完了。

pɔɔkt'an(动)〈内方〉捆、绑、捆绑。

pɔɔkt'an ʤaxawa 捆绑东西。

pɔɔkʧa pəjəwə 把人绑起来了。

pɔɔkʧa ulkeenmə 把猪捆起来了。

pɔɔkmi ət'əʧəə 捆绑好了。

pɔɔkʧa t'əək 绑得很结实。

pɔɔkt'an sulaa 绑得很松。

pɔɔksan əlpuʧə 捆上带走了、绑上带走了。

pɔɔkt'an uɕiiʤi 用绳子捆绑。

pɔɔkt'an urəəʤi 用铁丝捆绑。

pɔɔkt'an mut'iinʤi 使劲捆绑。

pɔk'ɔɔn(名)面孔、脸面、脸色。

pɔk'ɔɔȵen aja 面孔好。

pɔk'ɔɔȵen ʤəxəəj 脸色不好。

pɔk'ɔɔnwan iʧərəən 看脸色。

pɔlɔɔ(名)秋天、秋季。

pɔlɔɔ ɔɔʧa 秋季了。

pɔlɔɔ innaʧa 秋季到了。

pɔlɔɔ əriin 秋天、秋时。

pɔlɔɔ səruun 秋季凉爽。

pɔlɔɔntu 在秋季。

pɔlɔɔ piʧəə 在秋季的时候。

pɔlɔɔnʤapk'a piʧəə 一直待到秋天。

pɔlɔɔrʧɔ 快入秋了。

pɔlɔɔr ətiin 秋季的风。

pɔlɔɔr imanaa 秋季的雪。

pɔɔl(名)奴隶。同pool。

pɔlt'urkaran(动)摆脱、逃脱、脱掉。

pɔlt'urkaʧa lɔŋt'ɔ 笼头脱掉了。

pɔlt'urkaʧa t'uxt'uu 马绊脱掉了。

pɔlt'urkaʧa murin 逃脱了的马。

pɔlt'urkaʧa pəjə 摆脱了的人。

pɔlt'urkaran k'urink'ituk 从牢里逃脱。

pɔlt'urkami ət'əʧə 逃脱成功、摆脱掉了。

pɔlt'urkaxsan uxt'ilʧə 逃脱了。

pɔlpɔt'ee(名)飞蛾。

pɔlpɔt'ee k'ulixaan 飞蛾幼虫。

pɔlpɔt'ee juuʧə 飞蛾出来了。

pɔlpɔt'ee təjilʧə 飞蛾飞了。

pɔlk'olt'urən(动)〈内方〉发脾气、暴跳如雷、大发雷霆。

pɔlk'olt'urən sɔɔt'ar 经常发脾气。

pɔlk'olt'urən maȵee 脾气太大了。

pɔlk'olt'urən amiȵin 他爸爸大发雷霆。

pɔlk'olt'urən ȵantaar 又暴跳如雷。

pɔlk'olt'umee pixiin 正在发脾气。

pɔlk'olt'umi ət'əʧə 耍完脾气了。

pɔlk'urəən(动)冲洗、漂洗。

pɔlk'urəən t'ət'iiwə 冲洗衣服。

pɔlk'urəən uləwə 冲洗肉。

pɔlk'urəən pəəxuwə 漂洗布。

pɔlk'umi ət'əʧə 冲洗完了。

pɔmpɔltirən(动)摇头。

pɔmpɔltirən tiilwi 在摇头。

pɔmpɔltirən mut'inʤi 使劲摇头。

pɔmpɔltinaxaan iʧəət'ən 摇着头在看。

pɔmpɔltii ənuukʧi 摇头的毛病。

p'ɔmpɔlt'imi pixiin 还在摇头。

pɔmpɔltiin ajmɔʧa 摇头病好了。

pɔɔna(名)冰雹。

pɔɔnaran 下冰雹。

pɔɔnawran 被冰雹砸。

pɔɔnatu muntawran 遭受冰雹。

pɔɔnaʧa 下冰雹了。

pɔɔna t'ixt'ən 落下冰雹。

pɔɔna t'ixtə 冰雹加雨。

pɔɔŋ(名)妖怪、妖魔。

pɔɔŋ wɔʧa 变成妖怪了。

pɔɔŋk'an 小妖怪。

pɔɔŋt'urən 装妖做魔。

pɔɔŋmȵa 大妖怪。

pɔɔŋtu ʤəpuurən 被妖怪吃掉。

pɔɔŋ pəjəwə ʤəpt'əən 妖怪吃人。

pɔɔŋŋaʧin pəjə 妖怪似的人。

pɔɔŋŋi jəruun 妖洞。

pɔɔ(名)地方、野外。

pɔɔtu 在野外。

pɔɔŋi 野外的。

pɔɔla 1.在野外。2.去一边儿、滚一边去。

pɔɔla pixin 在野外住着。

pɔɔla ŋənəʧəə 去野外了。

pɔɔla japuxəəl 滚一边去。

pɔɔŋi pəjiŋəən 野生动物。

pɔɔŋi pəjən 本地人。

pɔɔŋi pajt'aan 天大的事。

pɔɔŋi ʤaliin 天意。

pɔɔŋi tərəəpt'un 地方的源头。

pɔɔŋi ɔrɔɔntun 地方的顶端。

pɔɔtuk əmərʧə 从野外回来。

pɔrʧɔɔ(名)豆子。

pɔrʧɔɔ t'arraan 种豆子。

pɔrʧɔɔ juuʧə 豆苗出来了。

pɔrʧɔɔ urkuun 豆芽子。

pɔrʧɔɔŋi k'ɔŋɔɔn 豆角、豆荚。

pɔrʧɔɔ irʧəə 豆子成熟了。

pɔrʧɔɔwə parkeeran 收割豆子、捡豆子。

pɔrʧɔɔwə muntaaran 豆子脱粒。

pɔrʧɔɔwə t'əwurən 装豆子。

pɔrʧɔɔjə ʤəpt'ən 吃豆子。

pɔrʧɔɔ imuxsəə 豆油。

pɔrʧɔɔ t'arkaan 豆地。

pɔɔr(名)沿流水(即春季从河里或地下泉眼流出来的水)。

pɔɔrran 流出的水结成冰。

pɔɔr əjəənən 沿流水在流淌。

pɔɔrtu t'ixt'əən 在沿流冰上滑倒。

pɔɔrwə ŋənərən 走沿流水。

pɔɔr uunʧə 沿流冰融化了。

pɔɔr pɔɔr(拟声)水冒泡声。

pɔrkɔɔn(名)季节。

pɔrkɔɔn innaʧa 季节到了。

pɔrkɔɔȵin aja 季节好。

pɔrkɔɔnmə iʧərəən 看季节。

pɔsɔɔ(名)背阴坡、背阴。

pɔsɔɔla pixin 在背阴坡待着(指动物)、在背坡有。

pɔsɔɔtu t'ɔɔt'an 在背阴坡卧着(指动物)。

pɔsɔɔla səruun 背阴坡凉爽。

pɔsɔɔla ŋənərəən 去背阴坡。

pɔsɔɔla kələəltirən 上背阴坡去寻猎。

pɔsɔɔxt'ɔ、pɔxɔɔxt'ɔ(名)肾、腰子。

pɔsɔɔxt'ɔ purku 腰子很肥。

pɔsɔɔxt'ɔ ʤəpumuuxti 腰子好吃。

pɔsɔɔxt'ɔwɔ ɕilaraan 烤腰子。

pɔsɔɔxt'ɔwɔ əɕixiinʤi ʤəpt'ən吃生腰子。

pɔsɔɔxt'ɔ ənuunən 腰子疼痛。

pɔsɔɔxt'ɔ ənuuk 肾病。

pɔsɔɔxt'ɔwi taxaraan 治疗肾病。

pɔsɔɔxt'ɔ uraʧaa 肾病好了。

pɔxɔt'ɔɔ(名)包、树节子。

pɔxɔt'ɔɔ paltiʧa 长包了。

pɔxɔt'ɔŋi ilkaan 树节子花(树节子木质结构密实,不仅结实,而且花纹非常细密。鄂伦春人用其镂刻木碗、木盆、烟斗、刀把等制品,既耐用又美观)。

pɔxɔt'ɔʤi wɔɔran 用树节子制作。

pɔxɔt'ɔɔ t'aaŋkura 木碗。

pɔt'ɔɔli(形)鼓鼓的、硬邦邦的。

pɔt'ɔɔli juuʧə 鼓鼓地顶出来了。

pɔt'ɔɔli kataa 硬邦邦的疙瘩。

pɔt'ɔɔli tarmatu 硬邦邦的硌腰。

pɔt'ɔɔli ʤaxaa 鼓鼓的东西。

pɔt'ɔɔli mət'əər 还是鼓鼓的。

pɔt'ɔɔli pixin 鼓鼓待着。

pɔt'ɔɔli iʧəwrən 鼓鼓的能看到。

pɔt'ɔɔli ərkintun 硬邦邦的在下面。

pɔɔʧin(名)二神(萨满跳神的助手)。

pɔɔʧilaaran 1.二神助跳。2.二神祈祷。

pɔɔʧin pəjə 充当二神的人。

pɔɔʧiŋi uŋt'oȵin 二神的神鼓。

pɔɔʧiŋi ʤareen 二神的神歌。

pɔɔʧin aaŋiran 二神跟着、二神随着。

pɔɔʧijə ət'ərəən 会充当二神、能充当二神。

pɔɔʧijn muʤaan 好二神。

pɔxaʧaan(名)两岁的(动物)。

pɔxaʧaan k'umaxaa 两岁的鹿。

pɔxaʧaan pəjyn 两岁的犴。

pɔxaʧaan uxuur 两岁的牛。

pɔxaʧaan ɔrɔɔn 两岁的驯鹿。

pɔxɔnɔɔn(动)追上、撵上。

pɔxɔɔnʧɔ 追上了。

pɔxɔnɔɔn təər 快追上了、就要追上了。

pɔxɔnɔɔn piʧə 能追上来的。

pɔxɔnmi ət'ərəən 能追上。

pɔxɔnɔɔnmi nuxʧiʧə 追得超过去了。

pɔxɔɔnmuʧa 被追上了。

pɔxɔɔntɔj pəlk'ərən 准备追上。

pɔxɔɔntɔj kuʧulərəən 为了能追上在使劲。

pɔxɔt'ɔɔ(名)树菌。

pɔxɔt'ɔɔ juuʧə 树菌生出来了。

pɔxɔt'ɔɔ mokoo 树菌蘑菇。

pɔxɔt'ɔɔjə kələərən 寻找树菌。

pɔxɔt'ɔɔjə paxaʧa 找到树菌了。

pɔxɔt'ɔʤi t'ɔɔjə nuulan 用树菌点火(过去鄂伦春人取火主要用火镰,而点火的火绒主要是用树菌做成的)。

pɔxɔt'ɔʤi t'ɔɔjə nəətən 用树菌储存火(即将树菌点着火,将其叉在木棍上随身携带,即使雨淋也不会熄灭。鄂伦春人就是用这种方法保存火种)。

pɔxɔt'ɔjə ulkiirən 晾晒树菌。

PA pa

pakʧiin(形)立陡、陡峭。

pakʧixaa 立陡的。

pakʧixaa urə 非常陡的山。

pakʧixaʧaan 小陡山。

pakʧixatu 在陡山上。

pakʧixawa t'uxt'irən 爬陡山。

pakʧixatuuk'ər uxəəlʧə 从陡山上滚下来了。

pakʧixatu pixin 在陡坡上待着。

pakʧixatuk'ər əwuʧə 从陡坡上下来了。

PU pu

putii (形)育肥的。

putii murin 育肥的马。

putilaaran 育肥(鄂伦春人饲养猎马有育肥的习惯,到了春季就将使役一冬的猎马散放,经过一夏,马养得膘肥体壮,到了秋季抓回,以便冬季狩猎使役)。

putilaaran murinmi 育肥自己的马。

putilaawra murin 被育肥的马。

putiiwa ʤawaran 抓育肥的马。

putiiwa uxt'aan 骑育肥的马。

puu(代)我们。

puu atii 我们几个。

puu ɔrɔʧeen pəjə 我们是鄂伦春人。

puu ajmaan 我们很好。

puu ŋənəʧəəwun 我们去了。

puu əmərʧəəwun 我们回来了。

puu iʧəʧəəwun 我们见到了。

putuurən(动)擦、染、敷。

putuuxəl 擦吧。

putuulʧa 开始擦了。

putuurən əəmjə 敷药。

putuurən puʧuujə 染染色。

putuuʧa ulaali 染得红红的。

putuurən ʧut'urinnə 染绿色。

putuuwuʧa 被染了。

putuumi ət'əʧə 染好了。

putuurrən(动)绊倒、绊腿。

putuurʧa 被绊到了。

putuurxi murin 好绊倒的马。

putuurixsən t'ixʧə 被绊倒了。

putuurult'irən 反复被绊腿。

putəən(动)死。

putəən pəjə 死人。

putəərə pəjə 要死的人。

putəərə kiwʧeen 要死的狍子。

putəənmil pixiin 还有死的、不断有死的。

putəənmi aʧuʧaa 死没了、死光了。

putərəwə alaat'an 等着死、等死。

putəən ərtəər 快死了、就要死了。

putəənŋi 能死吗?

putəənpa 要死吧。

putamin(名)卜达敏(沾河上游的一条支流)。

putamin tɔɔn 卜达敏河。

putamin ajil 卜达敏村。

puʤaar(形) 1.脏、埋汰。2.不好、不听话。

puʤaar ʤaxaa 脏东西。

puʤaar ʤuu 脏屋子。

puʤaar t'ət'ii 脏衣服。

puʤaar muu 脏水。

puʤaar t'ixtə 脏雨。

puʤaar k'ɔɔxan 不听话的孩子。

puʤaar pəjə 好闹事的人、坏人。

puʤaar kuruul 不友好的人们。

puʤaar ulkuur 脏话。

puʤaar pajit'a 脏事、淫秽的事情。

puʤiili(形)不平整、疙疙瘩瘩。

puʤiili nanaʧi 疙疙瘩瘩的皮。

puʤiixt'u ɔxt'ɔɔ 不平整的路。

puʤiixt'u iltəən 不平整的屋地。

puʤiixt'u tərəʧi 满脸的疙瘩。

puʤiixt'u ərəxi 癞蛤蟆。

puʤiirixti 发痒、痒痒。

puuk(名)公的(指动物)。

puuk k'umaxaa 公鹿。

puuk pəjyun 公驼鹿、公犴。

puuk uxuur 公牛。

puuk ɔrɔɔn 公驯鹿。

puuk t'əməən 公骆驼。

puuk ureerən 公鹿叫(秋季公鹿发情期鸣叫,以唤母鹿)。

puukt'an(动)绑、捆绑。

puukʧa 捆绑了。

puukʧa t'əək 绑得结实。

puukʧa pəjəwə 把人绑上了。

puukʧa ŋalawan 把手绑住了

puuksan əlpuʧə 绑上带走了。

puuksan k'urʧa 绑上圈起来了。

puk'uu(形)〈内方〉健壮、结实。

puk'uu pəjə 健壮的人。

puk'uu k'ɔxaan 结实的孩子。

pulaar (名)温泉。

pulaar muu 温泉水。

pulaark'an 小泉水河。

pulaar piraxaan 泉水河。

pulaar səruun 温泉凉爽。

pulaar ʤuxʧaan 温泉居住地。

pulaark'an pajt'aan 小泉水河事件(约于1924年,在现今嘉荫县乌拉嘎金矿所在地曾发生奸商杀死鄂伦春族猎人事件,导致严重的民族冲突,之后小泉水河改称为被打死的小河。新中国成立后发现有金矿,又改称为团结沟,意为民族团结)。

pulʧaaxt'a(名)腿肚子、腱子肉。

pulʧaaxt'aʧi 结实、健壮、有腱子肉。

pulʧaaxt'a ulə 腱子肉。

pulʧaaxt'a ȵəȵiin 腿肚子筋。

pulʧaaxt'a ənuunən 腿肚子疼。

puliixti (形)温。

puliirən 加温。

puliixti muu 温的水。

puliirən muuwə 加热水。

puliixti ɕiləə 温的汤。

puliixti sumuxuun 温的粥。

puliir wɔɔran 感觉温乎。

pulkəə(名)马鞍桥。

pulkəə kuxta 马鞍桥高。

pulkəə puxuu 马鞍桥结实。

pulkəə sələə 马鞍桥是铁的。

pulparaa (形)凝的、凝固的。

pulpararaan 在凝固。

pulparaa imuxsə 凝固的油。

pulparaa k'irimuxsə 凝固的蜂蜜。

pulparaʧa 凝固了。

pulk'urən(动)冲洗、冲刷、涮。

pulk'urən muutu 在水里冲洗。

pulk'urən piraxaantu 在河里冲刷。

pulk'urən t'ət'iiwi 涮涮衣服。

pulk'urən amŋawi 漱口。

pulk'ulʧa 开始冲洗了。

pularaan (动)埋、埋葬。

pulaʧaa 埋上了。

pulartiran 帮助埋。

pulaʧaa pəjəwə 把人埋了。

pulaʧaa paxsawa 把棺材埋了。

pulaʧaa ʤaxawa 把东西埋了。

pulaʧaa əmuntu 一块儿埋了。

pulawran 被埋了。

pulamaal woon 火烧饼(即将和好的面饼埋入热灰里,翻几个个儿就可烤熟,外焦里软,是鄂伦春族猎人在狩猎期间烤制面饼最简便的方法)。

pulaxt'a(名)坟包、坟头、坟墓。

pulaxt'aja uruuʧə 堆出坟包。

pulaxt'aja ʤatuuʧa 堆砌坟墓。

pulaxt'aja ulərəən 挖坟墓。

pulaxt'aja pularaan 埋坟墓。

pulaxt'a iʧəəwrən 能看到坟墓。

pulaxiir (名)墓地、坟茔地。

pulaxiir puwa 埋葬地、坟茔地。

pulaxiirtu pulaʧaal 埋葬在墓地。

pulaxiir kɔrɔɔ 墓地很远。

pulaxiirtula ŋənəʧəəl 去坟茔地了。

pulaxiir kɔrɔɔpt'i 墓地很久了。

pult'əxk'əən(形)将要死、快要死了。

pult'əxk'əən pəjə 将要死的人。

pult'əxk'əən murin 快要死的马。

pult'əxk'əən pixin 在等着死。

pult'əxk'əən wɔɔʧa 将要死的样子。

pultuuli (形)光溜的。

pultuuli t'ət'iijən aaʧi 光溜的没有衣服。

pultuuli t'əət'ən 光溜地坐着。

pultuuli əmuk'əən 光溜的一个人。

pultuuli t'ərʧə 穿得光溜的。

pultuuli suŋk'utəəʧə 梳得光溜的。

pultuuli putuuʧa 抹得光溜的。

pultuxaan (形)没备鞍、未背负。

pultuxaan uxt'aan 铲骑。

pultuxaan murin 没备鞍的马。

pultuxaan pəjə 未背负(东西)的人。

pultuxaa aŋixt'araan 光身跟着。

pult'uu(动)脱手、脱落。

pult'uurkaran 在脱手。

pult'uurkaʧa 脱手了。

pult'uu japuʧa 一下脱手了。

pult'uurkamnak japuʧa 脱手就走了。

pult'uu t'ixʧə 脱落了。

pult'uu uxt'ilʧə 脱手跑掉了。

pulʧuuli(形)光滑的。

pulʧuuli ɔlɔ 光滑的鱼。

pulʧuuli uɕii 光滑的绳子。

pulʧuu japuʧaa 一下滑掉了。

pulka (名)马鞍桥。同pulkəə。

pulʤiirən(动)扭伤、崴脚。

pulʤiʧaa alkanmi 崴脚了。

pulʤiʧaa ənuunən 扭伤很疼。

pulʤiirə awulʧa 扭伤肿了。

pulʤiirə maȵee 扭伤得很重。

pulʤiirə əjəmk'uun 扭伤得很轻。

pulʤiirə ajmɔʧa 扭伤好了。

pultuum (名)疙瘩汤。

pultuumjə uloorən 做疙瘩汤。

pultuunmə k'umuurən 喝疙瘩汤。

pultuum amt'aaʧi 疙瘩汤有滋味。

pultuum əxuxti 疙瘩汤热。

pulk'irəən(形)1.剧痛。2.(动)揉、按摩。

pulk'irəən jaraaw 伤剧痛。

pulk'irəən alkaȵiw 腿剧痛。

pulk'irəən tarmawan 按摩后背。

pulk'irəən miirəwən 按摩肩膀。

pulk'irəən alkanma 揉腿。

pulk'irəən kutəəwə 揉肚子。

pulk'imi ət'əʧə 揉完了。

pulk'irəən ajmaan 按摩得好。

puulka(名)柳条(指刑棍)。同parkaxaan。

pult'ɔɔjir(姓氏)布勒陶依尔。

pult'ɔɔjir k'alaa 布勒陶依尔姓氏。

pult'ɔɔjirʧeen 布勒陶依尔氏族(曾是内蒙古呼伦贝尔地区的一个鄂伦春族氏族,现已消失)。

pulkalii (名)河湾子。

pulkalii tɔɔn 河湾子河。

pulkalii parkitaan 河湾子对岸。

pulkalilaa pəjyrən 去河湾子打猎。

pulkalilaa muxənərəən 去河湾子钓鱼。

pulkalituk'əər əmərkirən 从河湾子回来。

punpaxaa (名)小包、突出部。

punpaxaa urə 小山包。

punpaxaa soorə 小山头。

punpaxaa t'uxalaa 小土堆。

punpaxaa iʧəwrən 看见小山包。

punpaxaja aʧuʧaa 小山包没了。

punpaxaa ɔrɔɔxt'ɔ 小草堆。

punpaxawa alaanʧa 翻过小山包。

punpəriin(形)圆的、圆形。

punpəriin ʤɔlɔɔ 圆的石头。

punpəriin urəxəən 小圆形山。

punpəriin tiilʧi 圆形的头。

punpəriin əwiink'i 圆形的玩具。

punpəriin waaka 圆的倭瓜。

punpəriin ɕiiku 圆的西瓜。

punpərrəən(动)滚动(圆物)。

punpəənt'irən 在滚动着。

punpərmee pixin 还在滚动。

punpərrəj əəʧə 停止了滚动。

puunʧi(形)厚毛的。

puunʧi nanaa 厚毛的皮。

puunʧi kiwʧeexsə 厚毛的狍皮。

puunʧi suun 厚毛狍皮大衣。

puunʧi ulaa 厚毛狍皮被。

puunʧi waarka 厚毛手闷子。

puunʧi tɔxt'ɔɔn 厚毛袜头子。

punkar ʤinkar(形)滴里嘟噜、不利索。

puȵii(名)阴间(鄂伦春人相信有阴阳两界。人活着在阳界,受天神“恩都利”管理。人死了灵魂都要到阴间去,受阎王“伊穆堪”管理)。

puȵii puwa 阴间、阴曹地府。

puȵii ɕilk'uul 阴间的鬼神。

puȵii imuk'aan 阴间的阎王。

puȵiilə ŋənərən 去阴间。

puur (名)1.玛瑙、火石。2.河通。puur ʤɔlɔɔ 玛瑙石。

puurpə muntaaran 打玛瑙石取火(用火镰打玛瑙石出火星引燃火绒的方法取火)。

puur t'ɔɔ 玛瑙石火。

puurjə parkeerən 捡玛瑙石。

puur tɔɔlan 河通里。

puur ɕeext'a 河通柳树。

puur k'əʧiin 河通边。

puurku(形)肥、肥胖。

puurku k'ɔɔxan 胖孩子。

puurku jəjəə 胖爷爷。

puurku murin 肥壮的马。

puurku t'ɔrɔxii 肥胖的野猪。

puurku ulkeen 肥胖的家猪。

puurkuʧə 肥了。

puurku wɔɔʧa 长肥了。

puurkurən 正在长肉。

puurkulʧə 开始长胖了。

puurku uləə 肥肉。

puurku imuxsəə 肥油。

puruullan(动)失败、输。

puruulʧa 失败了、输了。

puruulʧa k'ɔɔxan 孩子输了。

puruulixsaan japuʧa 失败走了。

puruul (形)灰色的。

puruul puʧuu 灰色染料。

puruul muu 灰色的水。

puruul sɔraal 灰色的泔水。

puruul pəəsu 灰色的布。

puruul muriin 灰色的马。

puruul jeexaʧi 灰色的眼睛。

puruul iŋaxt'aʧi 灰色的毛。

puruul t'ət'ii 灰色的衣服。

puurən(动)给、送给。

puuʧə 给了。

puunəʧə 送去了。

puuxəl 给吧。

puumi ət'əʧə 送完了。

puunərə pəjə 送的人。

puuʧə ʤaxaja 给东西了。

pujəən(名)〈内方〉感情。

pujəən suuŋt'a 感情深。

pujəən aja 感情好。

pujəənnə aaʧi 没有感情。

pujaa(形)〈内方〉下贱的。

pujaa ʤaxaa 下贱的东西。

pujaa pəjə 下贱的人。

pujaa wɔɔʧa 变下贱了。

purk'aan(名)1.神、神仙。2.〈内方〉对狮子的尊称。

purk'aan ut'aaʧi 祖先神。

purk'aan pajnaʧaa 山神仙、山神。

purk'aantu t'əəwrən 给神仙上供。

purk'aantu murkurəən 给神仙磕头。

purk'aant'ixi irkət'əən 向神仙祈祷。

purk'aan pəjə 神仙般的人。

purk'aan murin 神马。

purk'aan urə 神仙山。

puriirən(动)分给、分配、赐给。

puriirən pəjŋəjə 赐给猎物。

puriirən pelkaja 分给粮食。

puriirən ʤaxawa 分配东西。

puriirən uləjə 分给肉。

puriirən jataxaaltu 分给那些穷人。

puriiʧa wooriwən 都分出去了。

puriit'an məwunmə 分财产。

puurkirən(动)还回、还给。

puurkiʧə 还回去了。

puurkinəʧə 去还了。

puurkiʧə axsuʧaji 把借的还回去了。

puurkinəxəl 你还回去吧。

puurkirə ʤaxaa 还回的东西。

puurkiʧə miwʧeenmə 把枪还回来了。

puurkali (名)山湾子。

puurkali k'əwəər 山湾子草原。

puurkali ɔrɔɔk 山湾子草地。

puurkali ajil 山湾子村。

puurkalila ŋənərəən 去山湾子。

puurkali aja puwa 山湾子是好地方。

purəjrən(动)1.解开、卸下。2.拿掉、堕胎。

purəjxəl uɕiiwə 把绳解开。

purəjrən at'eewa 把驮子卸下来。

purəjrən əmoolwə 把鞍子卸下来。

purəjʧə kataawa 把疙瘩剥离了。

purəəjʧə 堕胎了。

purəəjrə aɕii 堕胎的妇女。

puruxaakt'a(名)白柳条。

puruxaakt'a mɔɔ 白柳条树。

puruxaakt'a aʧuxuun 白柳条少。

puruxaakt'a pixiin 白柳条有。

puruxaakt'a ajmaxaan 白柳条好看。

puruxaakt'a ɔlkɔʧɔ 白柳条干了。

purəəj(动)1.迷眼睛。2.剔除。

purəəjʧa jeexawa 迷眼睛了。

purəəjli 模糊、看不清。

purəəjrən ŋiramnawa 剔除骨头。

purəəjrən sumuuwə 剔除筋。

purəəjrən pilawxiwa 剔除髌骨。

purəəjrən ɔmɔɔxwa 剔除板油。

puraraan (动)飘雪花、下小雪。

puraraan imanaja 飘着雪花。

puraraan inəmk'ook 飘了一天的雪。

puraraan sɔɔtar 经常飘雪花。

puraraalʧa 开始飘雪花了。

puraraami pixin 还在飘雪花。

puurən(动)〈库方〉吹。

puurkəl 吹吧。

puurilʧə 开始吹了。

puurixəl əlk'əʤi 慢点吹。

puurixəl mut'inʤi 使劲儿吹。

puuran (动)〈内方〉上色、画画。

puuran puʧuuwə 染色。

puuran ajmaxaan 上色很好看。

puurami ət'ərən 会画画。

puuran murinmə 画的是马。

puuran urəwə 画的是山。

puuran tənpəəj 乱画。

puurajin kərpiʧi 画的画很有名。

puusk'u(名)佐领(清朝时的官名,是政府设在鄂伦春族地区最基层官员,属半军事组织“佐”的长官,官职相当于连、营长级)。

puusk'u nɔjɔɔn 佐领官员。

puusk'u taaran 佐领领导。

puusk'u iʧixeerən 佐领办理、处理。

puusk'u k'atalaaran 佐领管理。

puusk'ujə ujirən 选举佐领。

puusk'u ɔrɔʧeen pəjə 佐领是鄂伦春人。

puusk'uŋi tɔrɔɔȵin 佐领的官印。

pusuur (名)灌木丛、茂密丛林。

pusuur puwa 丛林茂密的地方。

pusuurtulə iiʧə 进密林了。

pusuurtu pixin 待在密林里。

pusuurtuk juuʧə 从密林出来了。

pusuur p'iik 丛林茂密。

pusuurjə aaʧi 没有灌木林。

pusuurwə ɕinŋirən 挤进灌木丛。

pusuurwə nuxʧiʧə 穿过灌木丛。

put'iilk'ə(名)瓶子。

put'iilk'ətu t'əwrən 装瓶子里。

put'iilk'ə ərəən 瓶子底。

put'iilk'ə uxt'een 瓶子盖。

put'iilk'ə imuxsəə 一瓶子油。

put'iilk'ə ʌk'ii 一瓶子酒。

put'urəən(动)形成。

put'uʧə 形成了。

put'umi ət'əʧə 已经形成了。

put'uwəərən(动)完成。

put'uwəərən 已经完成。

put'uwəəʧə 完成了、实现了。

put'uwəəmi ət'əʧə 已经完成了、已经实现了。

put'uwəərtu maȵee 要完成很困难。

put'uwəəlʧə 快完成了。

put'uwəsəməər ʤəp'ʤəər 完成后再吃。

put'uulə(副)〈内方〉全部、完全。

put'uulə pixin 全部都在。

put'uulwə əlpuʧə 全拿走了。

put'uulə aʧuʧa 全都没了。

put'uulə japuʧal 全都走了。

put'uulə əmərʧəl 全都回来了。

put'əə(形)1.不爱说话。2.堵住。

put'əə pəjə 不爱说话的人。

put'əə umuɕii 彻底不吱声。

put'əə k'ɔɔxan 不爱说话的孩子。

put'əə ɔɔʧa 不说话了。

put'əəʧə 堵住了。

put'əəwʧə 被堵住了。

put'əəwʧə t'əək 被堵得死死的。

put'əəwwə taxaʧaa 把堵住的修理了。

puʧaraan(动)按摩。

puʧaraan tarmawa 按摩腰。

puʧaraan alkanma 按摩腿。

puʧaraaj ət'ərəən 会按摩。

puʧaraan aja 按摩得好。

puʧuu(名)染色、染料。

puʧuujə putuurən 染色、涂染料。

puʧuuwə ink'irən 擦染料。

puʧuujə wɔɔran 在做染料。

puʧuuʧi 有染色。

puʧuu ərəən 底色。

puʧuuwə urk'urən 调染料。

puʧuunk'i(名)画笔。

puʧuunk'iʤi putuurən 用画笔涂色。

puʧuunk'iʤi ȵuraraan 用画笔画。

puʧuunk'i ʤawaran 拿画笔。

puʧuunk'ij pulk'urən 涮画笔。

puʧuunk'ij t'əəwrən 装画笔。

puʧuunk'in k'utaaʧi 画笔很贵。

puʧəə(动)死了。

puʧəə unəən 死了说的。

puʧəəje 死了吗?

puʧəə əʧəə 死了还是没死?

puʧəə k'əʤəənə 早就死了。

puʧəə t'əʤə 真的死了。

puʧəə taatu 最近死的。

puʧəə əriȵiin 死的时间。

puʧəə pajt'aan 死的事情。

puʧəə amaliin 死了以后。

puʧəə ʤuullin 死之前。

puʧəəxəl piʤəən 可能是死了。

puʧəə kiwʧeen 死狍子。

puʧəə altuur 死的消息。

puwa(名)1.天、宇宙。2.地方、野外。

puwa ȵaŋȵa 天空、宇宙。

puwaŋi k'əʧiin 天边。

puwaŋi ɔrɔɔȵin 天上、天顶上。

puwa purk'aan 天神、管神的神。

puwa ənturii 天神。

puwa puriiʧa 老天赐予的。

puwa əxsərəən 老天保佑。

puwa kaalʧa 天晴了。

puwa t'uxsuʧə 天阴了。

puwa t'ixtərəən 天下雨了。

puwa ȵama 天暖和。

puwa iŋilʧə 天开始冷了。

puwaŋi ərkintun 天底下。

puwaŋi ajɕitun 天的好处。

puwa suxuurən 天不高兴了(指阴天下雨)。

puwala ŋənʧə 去野外了。

puwatu pixin 在野外住着。

puwa aja 地方好。

puwatu pəjyst'ən 在野外打猎。

puwala paltiran 在野外生活。

puwawa əʤələəʧə 把地方占了。

puwaŋi əʤəȵiin 这地方的主人。

puwaan(名)1.坟包、坟头。2.浑浊。

puwaannə uruuʧa 推出坟包。

puwaanȵin kuxta 坟包很高。

puwaanȵin iʧəwrən 看到坟头。

puwaanȵin aʧuʧa 坟包没有了。

puwaaran puwa 天浑浊了、天起尘暴了。

puwaara ətiin 带沙尘的风。

puwaaralʧa 变浑浊了、开始浑浊了。

puwaan kirəʧəə 天晴朗了、天空变晴了。

puxaa(名)〈内方〉公牛。

puxaa əxtə 公牛大。

puxaa moroorən 公牛叫。

puxaa ŋəələmuxti 公牛历害。

puxaawa ʤawaʧa 将公牛抓住了。

puuxsə(名)脆骨、软骨。

puuxsəʧi 有脆骨、有软骨。

puuxsə ulə 脆骨肉。

puuxsəməəxin 都是脆骨。

puuxsəjə ʤəpt'əən 在吃脆骨。

puxuu (形)结实、健壮。

puxuu ask'at'aa 健壮的小伙子。

puxuu murin 健壮的马。

puxuu ʤuu 结实的房子。

puxuu uɕii 结实的绳子。

puxuu k'uŋke 结实的桦皮桶。

puxuu ɕiirk'ə 结实的鱼弦。

puxuul (形)整的、全的、完整的。

puxuulʤi 整个的、全面的。

puxuulk'ən 完整的。

puxuul kiwʧeen 整个的狍子。

puxuul peelka 原粮。

puxuul mɔɔ 原木。

puxuulʤi əmuʧə 整个的拿来了。

puxii (形)死的、死了的。

puxii t'ət'ii 寿衣。

puxii paaxsa 寿棺。

puxii uləxt'ə 坟坑。

puxii ʤaxaa 殉葬品。

puxii murin 殉葬马(过去鄂伦春族有杀马殉葬的习俗,即将死者骑过的马杀掉殉葬。如果马少,可牵马绕坟墓走几圈,表示马已殉葬过了)。

puxii pəər 殉葬弓。

puxii k'ətərəə 殉葬熟皮工具。

puxt'aan(动)绑、捆绑。

puxʧaa 绑上了、捆住了。

puxt'aan alkanman 把他的腿捆住了。

puxt'aan pəjəwə 绑人。

puxiwʧa 被绑上了。

puxt'aan ulkenmə 绑家猪。

puxt'aan t'əək 绑得结实。

puxt'uur(名)鞍后驮的驮子。

puxt'urrəən ʤaxawa 驮鞍后驮子。

puxt'uurwə ujirən 系鞍后驮子。

puxt'uurtu uxt'aan 骑在驮子上。

puxt'uurwə əəwrən 卸下鞍后驮子。

puxsoo(名)〈内方〉动物的后座子。

puxsoowə luxt'aan 卸下后座子。

puxsoowə əmuuʧə 把后座子拿来了。

puxsoo uləʧi 后座肉多。

puxsoowə uȵiiʧə 把后座子卖了。

puxa(名)〈内方〉牛。

puxaja irkirəən 饲养牛。

puxawa ʤawaran 抓牛。

puxawa t'uxuurən 给牛备鞍、上套。

puxawa kataan 买牛、要牛。

puxa kərpərən 牛在干活。

puxak'aan 小牛犊。

puxt'uul(名)碎柴。

puxt'uulwə parkeeran 捡碎柴。

puxt'uulwə ilaraan 烧碎柴。

puxt'uulwə uruurən 堆碎柴。

puxt'uulʤi samŋiiran 用碎柴打蚊烟。 mnRBHEsu/4QqhE1d9O1CpXuaWcJZWX9gaWsjY1mHpfnLTTv+HMDI9c0Nq0Q/Ov+X

点击中间区域
呼出菜单
上一章
目录
下一章
×