购买
下载掌阅APP,畅读海量书库
立即打开
畅读海量书库
扫码下载掌阅APP

T t

TA ta

tapt'uun(名)河口、从头。

tapt'ulaa 在河口。

tapt'uk'ii 从河口。

tapt'ulaa innaʧa 到河口了。

tapt'uk'ii japuran 从河口走。

tapt'uk'ii ŋənəʧə 从河口去。

tapt'uxii t'aŋnan 从头数。

tapt'uxii uʤaran 从头跟踪。

tapt'uxii iʧərəən 从头看。

tapt'uxii ulkuʧənəən 从头开始说。

tapk'uur(形)1.双层。2.怀孕。

tapk'uur ʧaaxun 双层纸。

tapk'uur pəəsu 双层布。

tapk'uur kuu 双层玻璃。

tapk'uur ʧuuŋk'u 双层窗户。

tapk'uur wɔɔʧa 怀孕了。

tapk'uur aɕii 怀孕的媳妇。

tapk'uur wɔɔxanʧa 让怀孕了。

taapt'ira(名)〈内方〉关系、双关。

taapt'ira aja 关系好。

taapt'ira ʤəxəəj 关系不好。

taapt'iraja aaʧi 没有关系。

taapt'ira pajit'a 关系到问题。

taapt'ira urkuur 双关语。

taapt'ira aark'a 关系双方的办法。

tapt'araan(动)1.敲。2.反复说、不断地说。

tapt'araan sələwə 敲打铁。

tapt'araan ɕirəəwə 敲打桌子。

tapt'araan urkurpə 话反复说。

tapt'araan pajt'awa 不断地说事。

tapt'ameelə pixin 还在反复说。

taptaaran (动)依靠、背靠、后靠。

taptaaran amask'aaxi 往后靠。

taptaaran mɔɔtu 背靠着树。

taptaaran tusuuwə 背靠着墙。

taptaaran kuruunmə 依靠国家。

taptaaran sətii 坚决依靠、彻底依靠。

taptaaltiran əmuntu 互相依靠。

tapk'aan(形)很近。

tapk'aan piʧəə 很近来的。

tapk'aan puwa 很近的地方。

tapk'aantu pixin 在很近的地方待着。

tapk'aantu alaat'an 在近处等着。

tapk'aantu aaŋaʧa 在近处住下了。

tapk'aantuk ət'əxənʧə 在近处跳起来。

tapk'aantu puuȵirən 在近处吼叫。

tapuuran (动)1.服气、佩服。2.投降、服从。

tapuuʧa 服气了。

tapuuʧa ʤaltuwi 从心里佩服。

tapuuran keentu 服从真理。

tapuuran kuruuntu 服从政府。

tapuura ʧuwaa 投降的士兵。

tapʧi(形)窄、很窄。

tapʧi piraxaan 很窄的河。

tapʧi ɔxt'ɔɔ 很窄的路。

tapʧi pantaan 很窄的铺。

tapʧi keelan 很窄的房间。

tapʧi jeruu 很窄的缝隙。

tapʧi juk'aan 很窄的山沟。

tapk'uraamk'ura(名)苕条。

tapk'uraamk'ura lawaan 苕条的梢。

tapk'uraamk'ura ɔlkɔʧɔɔ 苕条干了。

tapk'uraamk'ura paraan 苕条很多。

taatuxi (副)从来、本来、从头。

taatuxi aaʧi 从来没有。

taatuxi əŋəʧin 本来就这样。

taatuxi piʧəə 从来就在这儿。

taatuxin iʧəʧəə 从头都看了。

taatuxin tɔltiʧa 从头都听了。

taatuxin ulkuʧənk'əl 从头说吧。

taatu (副)附近、近处。

taatu pixiin 就在附近。

taatu alaat'an 在附近等着。

taatu ət'əwrən 在附近埋伏。

taatu tɔltit'aan 在附近听着。

taatu ɕipk'it'aan 在附近偷听。

taatu aaʧi 在附近没有。

takaa (副)近、很近。

takaatu 在近处。

takaatu pixiin 在近处有。

takaatu əmərən 最近就来。

takaatu japuraan 最近就走。

takturən(动)打岔。

takturən ulkurwə 把话岔过去。

takturən sɔɔtar 经常打岔。

takturən ɔxt'ɔwɔ 把道岔过去。

takturən tənpəəj 乱打岔。

takturən ɔsk'aaxi 往歪里打岔。

takturən ʧuxut'eet'i 故意打岔。

taakti (副)顶、冒着。

taakti ətiin 顶风。

taakti t'ixtə 顶雨。

taakti imanaa 顶雪。

taakti ərumə 冒着危险。

taakti ərkəʤij 冒着生死。

taʤiin(名)〈内方〉灾害。

taʤiin juuʧə 出灾害了。

taʤiin əxtəə 灾害很大。

taʤiinwa iʧixeeran 处理灾害。

taʤiin nuxʧiʧəə 灾害过去了。

taajri (名)烟袋。

taajriwə t'əwurən 装烟袋。

taajrija umnaan 抽烟袋。

taajrija lupk'urən 裹烟袋、吸烟袋。

taajriwi k'ɔŋk'ɔrɔn 磕烟袋。

taajri amŋaan 烟袋嘴。

taajri pəjən 烟袋杆。

taajri t'əwunk'in 烟袋锅。

tajlaraan (动)胡作、胡闹、捣乱。

tajlalʧa 开始胡作了。

tajlaraan tənpəəj 胡作非为。

tajlaraan ʤuuwə 作乱屋子、砸乱屋子。

tajlaraan ajilwa 把村子作乱了。

tajlaraan sɔɔtar 经常捣乱。

tajuuna (名)〈内方〉仙女。

tajuuna tɔɔʧal 仙女着陆、仙女降落。

tajuuna əwuʧəl 仙女下凡。

tajuuna əlpəlt'əən 仙女洗澡。

tajuuna təxtəʧəəl 仙女升天了。

talaaj(名)海、海洋。

talaaj muun 海水。

talaaj k'əʧiin 海边、海滨。

talaaj məxtiin 海岸。

talaaj puwa 海域。

talaaj k'at'aan 海盐。

talaaj ŋəʧiin 像大海一样、像大海似的。

talaaj ɔlɔɔn 海鱼。

talaaj ɕiwiriin 海鲜。

talaaj ətiin 海风。

talaaj əəjin 海浪。

talaaj mɔɔŋkɔ 海船。

talaaj purk'aan 海神。

talkaraan (动)烧、炼。

talkaraan uləjə 烧肉、烤肉。

talkaraan ɔrɔxt'ɔwɔ 烧草。

talkaʧa t'ət'iwi 把衣服烧了。

talkaʧa ʤuuwə 把房子烧了。

talkaʧa ŋaalawi 把手烫了。

talkaʧa puxiiwə 把尸体炼了。

talkaraa t'ɔɔ 烧的火。

talkaraa pəjə 点火的人。

taalkan (名)1.过火地。2.彩霞、火烧云。

taalkan puwaa 烧过的地方。

taalkan ɔrɔɔk 烧过的草地。

taalkan mɔɔxa 烧过的树林。

taalkan ʤuu 烧过的房子。

taalkan juuʧə 彩霞出来了。

taalkan t'uxsuu 火烧云。

taalkan ajmaxaan 火烧云好看。

talkawuŋk'i(名)烙铁。

talkawuŋk'iʤi taalkaran 用烙铁烙。

talkawuŋk'iwa əxulkirən 加热烙铁。

talkawuŋk'i əxulʧə 烙铁热了。

talkawuŋk'i kiliilʧə 烙铁凉了。

taalʤi(名)关系、有关、参与。

taalʤiʧi 有关系。

taalʤija aaʧi 没有关系。

taalʤija piʤəən 可能有关系。

taalʤija nəətən 把关系搞好。

taalʤiwa luxt'aan 脱离关系。

taalʤija aʧuʧaa 没有关系了。

taalʤija kik'uraan 参与活动。

taallan (副)靠近、要到。

taalʧa 靠近了、要到了。

taalʧa ərtəər 这就临近了

taalʧa innaaran 就要到了。

taalʧa ʤuula 就要到家了

taallan ərintu 快到时候了。

taalʧa nəlk'i 快到春天了。

taalʧa pijatun 快到月了。

talkuntaa (名)麻雀。

talkuntaa tɔɔʧa 麻雀落了。

talkuntaa təjilʧə 麻雀飞了。

talkuntaŋi səwun 麻雀的窝。

talkuntaŋi umuxt'aan 麻雀的蛋。

talkuntaŋi ʧupʧuun 麻雀的小雏。

talaank'i(名)洗脸盆、喂食盆。

talaank'iʤi ɕiilk'irən 用洗脸盆洗。

talaank'iʤi ʤəpuxəənən 用喂食盆喂。

talaank'iwə ɕiilk'irən 涮洗脸盆。

talaank'itu t'əwrən 装在洗脸盆里。

talaank'itu uŋk'urən 倒入喂食盆里。

talaank'itu ʤaluupʧa 喂食盆里满了。

talpaa(名)吊锅耳。

talpaaʤi lɔxɔrɔɔn 用吊锅耳吊起来。

talpaan puxuu 吊锅耳结实。

talpaa əptəwʧə 吊锅耳坏了。

talpaawa taxaʧaa 把吊锅耳修理了。

taalpa(名)苫房草。

taalpaja k'art'aan 割苫房草。

taalpaja atulaaran 捆苫房草。

taalpa ɔlkɔʧɔɔ 苫房草干了。

taalparan 苫房子。

taalʤiran(动)参加、参与。

taalʤilʧa pəjust'əwə 开始参加打猎了。

taalʤilʧa t'urəərəwə 开始参加学习了。

taalʤira waaltinə 参加战斗。

taalʤira səəpʤənə 参与娱乐。

taalʤiran k'əwɕeerəwə 参与商量、参与讨论。

taalʤimata 互相参加。

talixuu (名)〈内方〉小路、窄的路。

talixuuli japuran 顺小窄道走了。

talixuutuk əmərʧə 从窄路回来的。

talixuu ŋələxukti 小路有点吓人。

talixuu maȵee 小路很难走。

talixuuwa taxaraan 修理小路。

talixuu ajmɔʧa 小路好走了。

taleerən(动)〈库方〉赶、驱赶。

taleerən murinmə 赶马。

taleerən t'ərkənmə 赶车。

taleerən t'ɔrɔxiwə 驱赶野猪。

taleewrə k'uȵiin 被驱赶的羊。

taleewʧa ŋanaxiin 被赶走的狗。

taama (副)南、南方。

taama ətin 南风。

taamaran 刮南风。

taama t'uxsu 南面云。

taama t'ixtə 南来雨。

taamatuk əmərən 从南来。

taamat'ixaxi japuʧa 向南走了。

tamka (名)烟、香烟。

tamkaja umnaan 吸烟、抽烟。

tamkaja t'arran 种烟。

tamkaŋi aptanaan 烟叶。

tamkaŋi sumuun 烟梗。

tamkaja ərk'ərəən 卷烟。

tamkawa nullaan 点烟。

tamka ʧaaxun 烟纸。

tamkaja əəʧə 忌烟了。

taaŋ (名)党。

taaŋŋi pəjə 党的人。

taaŋtu jiʧə 入党了。

taaŋtu pixiin 在党内。

taaŋŋi pajtaan 党的事情、党的事业。

taaŋŋi urkuriin 党的话。

taaŋŋi p'apuȵiin 党的纪律、党的政策。

taaŋt'i (形)实心、压实。

taaŋt'iʧa 压实了。

taaŋt'i mɔɔ 实心木。

taaŋt'i sələə 实心的铁。

taaŋt'i piraxaan 冻实的河。

taaŋt'i tiilʧi 死脑瓜、不动脑。

taaŋt'i ʤaliin 实心眼。

taŋɕeeran(动)训话、训斥。

taŋɕeeran k'ɔxarpə 训斥孩子们。

taŋɕeeran ʧuwatu 给士兵训话。

taŋɕeeʧa 训斥了。

taŋɕeewʧa 被训了。

taŋɕeemi pixin 还在训话。

taŋɕeemi nuxʧəə 训斥过头了。

taaŋk'i(形)不愿动、懒得动。

taaŋk'i murin 不愿动的马。

taaŋk'i pəjə 懒得动的人。

taaŋk'i uxuur 懒得动的牛。

taaŋk'i maȵee 懒惰得很。

taaŋk'i mət'əər 真的很懒惰。

taaŋk'iʧa 不愿动了。

taaŋ taaŋ(拟声)“当当”的响声。

taaŋ taaŋ t'əriit'ən “当当”地敲打。

taaŋ taaŋ tɔltiwraan 听到“当当”的声音。

taarma (名)腰、后背。

taarma puxuu 腰结实、健康。

taarma ənuunən 腰痛、腰疼。

taarmaj nəərən 哈腰。

taarmaj taptaaran 后背靠着。

taarmaʤi intaaran 用腰背负。

taarmaj ŋiiȵirən 伸懒腰。

taarma taaran 背靠背。

taar (名)庹。

taarlaaran 用庹量。

taarlaaran pəxuwə 用庹量布。

taarlaaran ərk'iwə 用庹量裤子。

taarlaaran ŋunummə 用庹量长度。

tarkaan (名)淋巴结。

tarkaan ənuuk 淋巴结病。

tarkaan juuʧə 淋巴露头了。

tarkaan jaraan 淋巴疤痕。

tarkaanmə taxaraan 治疗淋巴病。

taaran (动)管、管理、领导。

taaran pajt'awa 管理事情。

taaran ajilpa 管理村子。

taaran kərpərəwə 管理劳动。

taarawa ət'ərən 会管理。

taami əɕiin ət'ərəə 不会管理。

taaran aja 管理得好。

taarpa(形)好说。

taarparan 多嘴多舌。

taarpa k'ɔɔxan 好多嘴的孩子。

taarpa amŋaʧi 会说的嘴。

taarpamilə pixiin 嘴说个没完。

taarpalirʧa 开始多嘴了。

tarpaxaa(名)〈内方〉旱獭。

tarpaxaa aʧuxun 旱獭少了。

tarpaxaaja ilpəʧə 遇到旱獭了。

tarpaxaaja paxaʧa 捕到旱獭了。

tarpaxaaŋi nanaan 旱獭的皮。

taarki(形)能说、会说、能说会道。

taarki pəjə 能说会道的人。

taarkilʧa 开始说了。

taarkiran mutana aaʧi 说个不停。

taarkiratu muʤaan 非常会说。

taarkimi ət'əʧəə 话终于说完了。

taartaran(动)逼近、临近。

taartaran məxtintulə 逼近岸边。

taartaran muulə 逼近水边。

taartaran t'ɔɔla 逼近火边。

taartaran k'oŋtelə 逼近坑边。

tareen(形)〈内方〉懒、懒惰。

tareen ut'əə 懒小子。

tareen aɕii 懒媳妇。

tareen kuruun 懒惰的人们。

tareen ŋanaxiin 懒惰的狗。

taruuran (动)赊、赊账。

taruuran ʤijaaja 赊钱。

taruura ʤaxaan 赊欠的东西。

taruura peelka 赊欠的粮食。

taruura pəəsu 赊欠的布匹。

taruuʧa 赊了。

taraaran(动)〈内方〉雷击、雷劈。

taraaran mɔɔwa 雷击树。

taraaʧa pəjəwə 雷击人了。

taraaʧa murinmə 雷击马了。

taraaʧa ʤuuwə 雷击房子了。

taraaʧa əru pəjəwə 雷击坏人了。

taraaʧa ɕirk'uulwə 雷劈魔鬼。

taarkan (名)道干(地名,位于逊克县车陆乡境内,是毕拉尔路鄂伦春族狩猎和猎物交易地)。

taarkan ajil 道干村。

taarkan ɔrɔmi 道干旧居地。

tasaraan taxaraan(动)治疗、修理。

tasaraan ənuuxwə 治病。

tasaraan jarawa 治伤。

tasaraan aja 治得好。

tasaraan ʤuuwə 修理房子。

tasaraan maɕiinawa 修理机器。

tasami ət'əʧəə 修理完了。

tasami əptəʧə 修理坏了。

tasaraan mət'əər 还在修理。

taaʧi(副)原来、原先、根本。

taaʧi piʧə 原先就在这儿。

taaʧi əŋəʧiin 原来就这样。

taaʧi ʤəxəəj 原来就不好。

taaʧi aja 原来就很好。

taaʧi miinŋi 原来就是我的。

taaʧi nɔɔnŋin 原先是他的。

taaʧara (副)近点儿、近一点儿。

taaʧara ŋəənk'əl 走得近一点儿。

taaʧara pixəəl 靠得近一点儿。

taaʧara nəxəəl 放得近一点儿。

taaʧara lɔxɔxɔɔl 挂得近一点儿。

taaʧara t'əəxəl 坐得近点儿。

taaʧa(动)碰到、发现、遇到。

taaʧa uʤaja 发现踪迹。

taaʧa k'umaxaaja 碰到鹿了。

taaʧa pəjŋəjə 碰到动物。

taaʧa ȵoȵoxoojə 发现熊了。

taaʧituk(副)从来、本来、从开始。

taaʧituk aaʧi 从来没有。

taaʧituk əʧəə 本来没有。

taaʧituk piʧəəl 本来就住这儿。

taaʧituk pixiin 本来就有。

taaʧituk pəjuust'əl 从来就打猎。

taaʧituk t'arkanna t'aarra 从来就种地。

taaʧituk'ər urkuʧənʧiw 我从开始就说了。

taaʧituk'ər ətu piʧəw 我从开始就在这儿了。

tawur (名)达斡尔。

tawur kuruun 达斡尔族(中国的少数民族之一,据说来自契丹、东胡等古代民族。现在主要分布于中国的内蒙古、黑龙江及新疆等地)。

tawur pəjə 达斡尔人。

tawur puwa 达斡尔地区。

tawur ulkuur 达斡尔语。

tawult'a(形)相邻、并排。

tawult'a pixii 相邻居住。

tawult'a ilit'a 并排站着。

tawult'a t'əət'ə 并排坐着。

tawult'a ʤuu 相邻的房子。

tawult'a urə 相邻的山。

tawult'a mɔɔxa 并排的树。

taaw(名)道教。

taaw it'əxəə 道教、信仰道教。

taaw pəjə 道士、信道教的人。

taaw ʤuun 道院、道庵。

taaw pit'əə 道经、道经书。

tawsun(名)〈内方〉盐、食盐。

tawsunmə nəətən 放盐。

tawsunnə kataan 买盐。

taaxi(名)鲇鱼。

taaxi ɔlɔ 鲇鱼。

taaxija muxəət'ən 钓鲇鱼。

taaxi purguu 鲇鱼肥。

taaxi ɕiləə 鲇鱼汤。

taxii (副)再、再次、重新。

taxii əmətəəj 再来吧。

taxii ŋənəxəəl 再去一次。

taxii ulkuʧənk'əl 你再说一遍。

taxii ʤantaxəəl 再唱一遍。

taxii iʧənəəʧə 重新去看了一遍。

taxii t'urəərən 重新读了一遍。

taxiȵaan wɔɔxəl 再做一个吧。

taxiȵaan əməʧə 又来了一次。

taxii taxi 反反复复。

taxti (名)毡子。

taxti ɔlɔɔʧi 毡子鞋。

taxti soxt'oon 毡褥子。

taxti t'əənk'i 毡垫子。

taxti aawun 毡帽子。

taxɕiraan (动)压实、板结。

taxɕiraan t'uxalawa 把土压实。

taxɕiʧa t'uxala 压实的土。

taxɕiʧa t'arkaan 板结的田地。

taxɕiʧa k'uun 压实的棉花。

taxɕiraan ɔrɔxt'ɔwɔ 把草压实。

taxaraan (动)1.治疗。2.修理。

taxaraan ənuxwə 治疗疾病。

taxaraan jarawa 治疗伤。

taxaraan jexawa 治疗眼睛。

taxaraan ʤuuwa 修理房子。

taxaraan miwʧaanma 修理猎枪。

taxaʧa əmoolpə 修理鞍子了。

taaxt'a(名)草爬子。

taaxt'a k'iixt'an 草爬子叮咬。

taaxt'a jirən 草爬子叮进(体内)。

taaxt'a ɕiirən 草爬子吸血。

taaxt'a laxt'uran 草爬子爬身上。

taaxt'a ənuuxʧi 草爬子有病菌。

taaxt'a əruu 草爬子不好。

Tə tə

təpkəwləən(名)担枪架子(猎人蹲碱场时,在其前面用细木杆做一个二尺左右高的架子,以便担枪射击)。

təpkəwləənə wɔɔran 做担枪架子。

təpkəwləəʧi 有担枪架子。

təpkəwləəntu ʤuurran 在枪架子上瞄准。

təpkəwləənʧi aja 有担枪架子好。

təpk'uu(名)〈内方〉兜、衣兜儿。

təpk'uuʧi 有衣兜儿。

təpk'uutu t'əwrən 装衣兜里。

təpk'uujə aaʧi 没有兜。

təpk'uujə uliirən 缝衣兜儿。

təji(名)1.飞禽、鸟。2.鹰。

təji paraan 飞禽很多。

təji t'urəərən 鸟在叫。

təji təjilən 鸟飞起。

təjiŋi umuxt'aan 鸟蛋。

təjiŋi səwun 鸟窝。

təji ʤawaraan 鹰在捉。

təjiŋi pɔpɔxɔɔn 鹰的爪子。

təjiŋi jeexan 鹰的眼睛。

təjiləən(动)飞、飞翔。

təjiləə ʧinəxə 飞翔的鸟。

təjiləə ȵoŋȵaxii 飞翔的大雁。

təjiləə təji 飞翔的鹰。

təjilmi ət'ərəən 会飞。

təjilʧə 飞走了。

təjixt'ərəən 来回飞翔。

təjiləə fəjiʤi 飞行的飞机。

təjipk'uun(形)嫩、软。

təjipk'uun ulə 肉很嫩。

təjipk'uun nuŋaa 菜很嫩。

təjipk'uun ʤəxt'ə 饭很软。

təjipk'uun nanaa 皮子很软。

təjipk'uun woon 面饼很软。

təjipk'uun k'uxurəə 肉干很软。

təjilink'i(名)〈内方〉飞机。

təjilink'i tɔɔʧa 飞机落了。

təjilink'itu təəʧa 坐飞机了。

təjilink'i əxtə 飞机很大。

təjilink'itu təjilʧə 坐飞机飞了。

təjipk'i(名)风筝。

təjipk'ijə t'iinən 放风筝。

təjipk'i təjilən 风筝在飞。

təjipk'ijə wɔɔran 做风筝。

təjipk'iŋi uɕiin 风筝线。

təjiliwrən(动)飞走、蒸发。

təjiliwʧa iixə muun 锅水蒸发了。

təjiliwʧa t'iixtə muun 雨水蒸发了。

təjiliwrən ɕiləxsə 露水蒸发。

təjiliwrən t'amnaxsə 雾飞走。

təjiliwrən t'uuxsu 云彩飞走。

təlpiir (名)马鬃。

təlpiriin ŋunuum 马鬃长。

təlpiriin təjiləən 马鬃飘起来。

təlpiriin ajmaxaan 马鬃漂亮。

təlpirʤi wɔɔran 用马鬃做。

təlpiir uɕii 马鬃绳。

təlpiir saraapʧi 马鬃眼镜。

təlk'iin(名)脾脏。

təlk'iinmə juurən 取出脾脏。

təlk'iinʤi k'ulk'urən 用脾炒菜。

təlk'iin saxaan 脾脏炒菜。

təlk'iȵin ənuunən 脾脏疼。

təlk'iin ənuuxʧi 脾脏病。

təlk'iinmi taxaraan 治疗脾脏病。

təlkəərən(动)晾、晾晒。

təlkəərən ʤaxawa 晾晒东西。

təlkəərən ulawa 晾晒被子。

təlkəərən t'ət'iiwə 晾晒衣服。

təlkəərən nanawa 晾晒皮子。

təlkəərən nuŋaawa 晾晒蔬菜。

təlkəərən k'eeŋnawa 晾晒饲草。

təlkəəmi ət'əʧə 晾晒完了。

təlkəəmi ɔlkɔʧɔ 晾干了。

təlk'əən(名)高架仓库(鄂伦春语也叫“奥伦”。过去游猎的鄂伦春人几乎每家都有这种仓库,高约三米,将其暂时不用的东西,如衣物、粮食、肉、菜等存放在上面,以便随时取用)。

təlk'əən ʤaxaa 仓库的东西。

təlk'əən ɔrɔɔn 仓库的上面。

təlk'əən t'ɔɔlkan 仓库的立柱。

təlk'əən ərəən 仓库底座。

təlk'əən nəməən 仓库顶盖。

təlk'əən k'uləən 仓库梯子。

təlk'əənmə t'uxt'irəən 爬上仓库。

təlk'əən təji 仓库般大的鹰。

təlkuunk'i(名)扇子。

təlkuunk'i ʤawaʧa 手拿扇子。

təlkuunk'iʤi təlkuurən 用扇子扇。

təlkuunk'iwə wɔɔrən 做扇子。

təlkuunk'i ajmaxaan 扇子好看。

təlkuun samaan 流浪萨满(鄂伦春族萨满分两种:一种是氏族萨满,只能在本氏族内跳神;另一种是非氏族的流浪萨满,可以到任何地方跳神)。

təlii(名)〈内方〉凉棚。

təliijə wɔɔran 盖凉棚。

təliijə put'uwaʧa 凉棚盖成了。

təliin səruun 凉棚凉爽。

təlkuurən(动)扇动。

təlkuurən ətinnə 扇风。

təlkuurən saŋȵanma 把烟扇走。

təlkuurən waawa 把味扇走。

təlkuurən əxuuwə 扇热风。

təlkuurən təxt'iləəwi 扇动翅膀。

tələrəən(动)散开、分散。

tələrəən t'uxsu 云彩散开。

tələʧə t'amnaxsa 雾散开了。

tələʧə saŋȵaan 烟散开了。

tələʧə murin 马散开了

tələʧə waa 味道散开了。

tələʧə muu 水散开了。

tələʧə t'ɔrɔxii 野猪分散了。

tələmi ət'əʧə 分散完了。

tələərən(动)挂住、钩住、刮开。

tələəʧə 钩住了。

tələəʧə mɔɔtu 挂在树上。

tələəʧə t'əək 挂得结实。

tələəʧə t'əxəə 刮开了口子。

tələəxsən əptəwʧə 刮坏了。

tələənk'i(名)熨斗。

tələənk'iwə əxulkirəən 加热熨斗。

tələənk'iʤi tələrəən 用熨斗熨平。

tələənk'i əxuuxti 熨斗热。

tələənk'ijə kataan 买熨斗。

təlk'əʧeen(名)小木架子。

təlk'əʧeentu nəəʧə 放在木架子上了。

təlk'əʧeentu pixiin 木架子上有。

təlk'əʧeenmə kələərən 在木架子上找。

təlk'əʧeentu paxaʧa 在木架子上找到了。

təlk'əʧeentu aaʧi 木架子上没有。

təlk'əʧeen jəturkəʧə 木架子塌了。

təlk'irəən(动)开膛、劈开、剖开。

təlk'irəən kutəəwən 把肚子豁开。

təlk'iʧəə t'ɔrɔxiwə 把野猪剖开。

təlk'irəən pəjynmə 把犴开膛。

təlk'imi ət'əʧə 开完膛了。

təlk'ənəən(动)储存、储藏。

təlk'ənəən pelkawa 储藏粮食。

təlk'ənəən uləwə 储藏肉。

təlk'ənəən ʤaxawa 储存东西。

təlk'ənəən ʤaaja 储存钱。

təlk'ənʧəə k'eeŋnaja 储存饲草了。

təəlkirən(动)传播、流传。

təəlkirən aajiltu 在村子里流传。

təəlkirən altuurwə 传播消息。

təəlkirən tənpəəj 乱传播。

təəlkimilə pixiin 还在传播。

təəlkirən iləəxkəl 到处传播。

təənk'i(名)钩子。

təənk'ijə wɔɔrən 制作钩子。

təənk'in əxtə 钩子很大。

təənk'in puxu 钩子结实。

təənk'iʤi təət'ən 用钩子钩。

tənʤeen(名)灯。

tənʤeenmə nuullan 点灯。

tənʤeen ilaanan 灯在亮。

tənʤeen iʧəwrən 看见灯了。

tənʤeenŋi imuxsəən 灯油。

tənʤeenmə ɕiwrəən 熄灯。

tənʤeen ɕiwʧə 熄灯了、灯灭了。

tənpəəj(副)随意、胡乱来。

tənpəəj ulkuʧəənən 乱说话。

tənpəəjt'i japuraan 乱走。

tənpəəj pɔtɔrɔɔn 胡思乱想。

tənpəəjt'i kələərən 乱找。

tənpəəj iʧixeerən 随意办事。

tənpəəjt'i ʤantaaran 胡乱唱歌。

tənpəəjt'i ixəənən 胡乱跳舞。

təŋtəəli(形)很精神。

təŋtəəli pəjə 很精神的人。

təŋtəəli piʧəə 很精神来的。

təŋtəəli iʧət'əən 全神贯注地看着。

təŋtəəli murin 很精神的马。

təŋtəəŋ(形)很结实、很健壮、笔直。

təŋtəəŋ ilkamaraan 挺直地站立着。

təŋtəəŋ pəjəʧi 有健壮的身体。

təŋtəəŋ ajxaaxun 身体好好的。

təŋtəəŋ k'ɔɔxan 健壮的孩子。

təp'əəli(形)柔软、松软。

təp'əəli soxt'oon 柔软的褥子。

təp'əəli ulaa 柔软的被子。

təp'əəli ɔrɔɔxt'ɔ 松软的草。

təp'əriin(形)松软、柔软。

təp'əriin t'uxala 松软的土。

təp'əriin ulaa 柔软的被子。

təp'əriin imana 松软的雪。

təp'əriin mant'ɔɔ 松软的馒头。

təp'əriin iŋaaxt'a 柔软的毛。

təp'əriin ŋaala 柔软的手。

təp'əriin ɔrɔɔxt'ɔ 柔软的草。

təp'əriin unk'uu 柔软的毛巾。

tərəə(名)脸、脸面。

tərəən ulaali 红红的脸。

tərəən ulariin 红脸庞。

tərəən k'ɔŋnɔɔli 黑脸膛。

tərəəʧi pəjə 有脸面的人。

tərəən ŋəərin 脸干净。

tərəən puʤaar 脸脏。

tərəən əxtəə 脸大。

tərəən ajmaxaan 脸好看。

tərəən əru turʧi 脸难看。

tərəjə aaʧi 没有脸。

tərəəpku 假面具。

tərpu(名)枕头。

tərpu nanaan 枕头皮。

tərpu tɔɔn 枕头芯。

tərpu təp'əriin 枕头软。

tərpu k'at'anku 枕头硬。

tərpu kuxta 枕头高。

tərpu ilkaaʧi 花枕头。

tərpuwə təlpulərən 枕枕头。

tərpujə aaʧi 没有枕头。

tərpulərən(动)枕。

tərpulərən mɔɔwa 枕木头。

tərpulərən tərpuwə 枕枕头。

tərpulərən t'ət'iwi 枕衣服。

tərpulərən ŋaalawi 枕胳膊。

tərpurəən(副)〈内方〉开始。

tərpurəən japuxiinʧa 开始走了。

tərpurəən ulkuʧəəlʧə 开始说话了。

tərpulʧə 开始了。

tərixt'ə(名)松树皮。

tərixt'əjə ilərəən 剥松树皮。

tərixt'ə tiraam 松树皮厚。

tərixt'ə puxuu 松树皮结实。

tərixt'ə ɔrɔɔȵin 松树皮盖。

tərixt'ə axuunk'i 松树皮围子。

tərpink'i(名)锯末。

tərpink'i ȵirkun 锯末细。

tərpink'i ʤɔrpɔ 锯末粗。

tərpink'iwə təlkəərən 晾晒锯末。

tərpink'iʤi tiŋnaran 垫锯末。

tərpəəw(形)潮、潮湿。

tərpəəw ɔrɔxt'ɔ 潮湿的草。

tərpəəwʧə 潮湿了。

tərpəəw soxt'oon 潮湿的褥子。

tərpəəw taamka 潮湿的烟。

tərpəəwrən 要潮湿。

tərpəəw t'ət'ii 潮湿的衣服。

tərpəəwʧə ʧiwtəən 火柴潮了。

tərəmuuxti(形)劳累、疲倦。

tərəmunəən 劳累了。

tərəmuulʧə 开始疲倦了。

tərəmunəj jinnaʧa 一直累。

tərəmuuxti alaat'ak'un 等着真累。

tərəmuuxti pixii 待着更累。

tərəmunəj alaaʧa 一直等到累。

tərəpt'uun(名)山沟顶、源头。

tərəpt'uun kuxta 源头高。

tərəpt'uun kɔrɔɔ 源头远。

tərəpt'uun k'ataar 源头石砬子。

tərəpt'uuntu innaʧa 源头到了。

tərəpt'uun amuʤi 源头是湖。

tərrəən(名)眼花。

tərrəən puriili 眼花得模糊。

tərrəən maȵee 眼花得厉害。

tərrəən ajmaʧara 眼花得轻一点。

tərrəəpk'i sarapʧilaaran 眼花戴眼镜。

tərkirəən(动)喧哗、喧闹。

tərkirəə teelkan 喧哗的声音。

tərkimee pixiin 还在喧闹。

tərkirəə pəjəxəl 喧闹的人们。

tərkirəən tənpəjt'i 胡说八道。

tərkirəən pajt'awa 胡乱说事。

tərkirəən pəjətu 对别人乱说。

tərəəȵin(名)水的源头、河的源头。

tərəəȵin pulaar 河的源头是泉眼。

tərəəȵin amuʤi 河的源头是泡子。

tərəəȵin urə 河的源头是山。

tərəəȵin mɔɔxa 河的源头是森林。

təərpə(形)一下昏过去(主要指受外力撞击而昏厥过去)。

təərpə t'ixʧə 突然倒地了。

təərpə ŋəənʧə 一下昏过去了。

təərpə muntaʧə 一下打昏了。

təərpə k'əŋkətəəʧə 一下撞昏了。

təərke(形)并列、并排。

təərke pixin 并排待着。

təərke ilkamaran 并排站着。

təərke mɔɔ 并排的树。

təərke kiwʧeen 并列的狍子。

təərke ʤuuxəl 并排的房子。

təərke t'ərkəən 并排的车。

təər təər(拟声)勒马、唤马的声音。

təət'ən(动)1.用钩子钩。2.挑逗。

təət'ən mulink'iwə 用钩子钩水桶。

təət'ən ɔlɔwə 钩鱼。

təət'ən ɔlɔɔʧiwi 用钩子捞鞋子。

təət'ən ulkurʤiwi 用话挑逗。

təət'ən aɕiiwa 挑逗女人。

təət'ən waltitaawi 挑逗打架。

təət'ən pajt'aja 挑事。

təət'ilʧa 开始挑逗了。

təwsəə(名)鞍垫、鞍屉。

təwsəə nəətən 放鞍垫。

təwsələərən 垫鞍屉。

təwsəə nanaa 皮鞍屉。

təwsəə tiraam 厚鞍垫。

təwsəəwə luxt'aan 摘鞍垫。

təxt'iləə(名)翅膀。

təxt'iləəʤi təjiləən 用翅膀飞。

təxt'iləən isəəwʧə 翅膀长了。

təxt'iləən əxtəə 翅膀大。

təxt'iləən puxuu 翅膀结实、翅膀硬。

təxt'iləən uraaʧa 翅膀伤了。

təxt'iləən ajmɔʧa 翅膀好了。

təxtərəən(动)1.上升。2.能架住、顶住。

təxtərəən ujisk'əəxi 向上升起。

təxtərəən ȵaŋȵala 上升到天空。

təxtərəə t'uuxsu 上升的云彩。

təxtərəə t'amnaxsa 上升的雾。

təxtərəən k'uutiwə 能背起袋子。

təxtərəən ʤamʤawa 能担起担子。

təxtərəən namawwa 能驮起驮子。

təxtərəən pajt'awa 能顶住困难。

təxii(数)四十。

təxii naxuʧi 四十岁。

təxii t'uŋŋa 四十五。

təxii murin 四十匹马。

təxii uləxəə 四十多。

təxii p'uwaa 四十里地。

təxii nəŋii 四十天。

təxsəxəə(名)高地、高岗。

təxsəxəə kuxta 高岗高。

təxsəxəə iʧəwrəən 看到高岗。

təxsəxətu pixiin 高岗上有。

təxsəxəwə t'uxt'iʧə 爬上高岗了。

təxt'urəən(动)渗、渗透、泡透。

təxt'urəən muu 渗水。

təxt'urəən imuxsə 渗油。

təxt'uʧə ulaa 被子渗透了。

təxt'uʧə ɔlɔɔʧi 鞋泡透了。

təxt'uʧə ɔrɔɔxt'ɔ 草湿透了。

təxinəən(动)隐藏、不见了。

təxinəə pəjiŋə 隐藏的野兽。

təxinəə ɕeesk'un 隐藏的蚂蚱。

təxinʧə murin 马不见了。

təxinʧə sətii 彻底不见了。

təxəlii(名)坎肩。

təxəlijə uliirən 缝做坎肩。

təxəlijə t'ərt'əən 穿坎肩。

təxəlii ȵamaa 坎肩暖和。

təxəlii ajmaxaan 坎肩好看。

təxəlii ilkaaʧi 坎肩带花。

təxəlii k'ɔŋnɔriin 坎肩是黑色的。

təxt'uwəərən(动)水泡湿、浸泡。

təxt'uwəərən nanawa 把皮子泡湿。

təxt'uwəərən t'ət'iiwə 把衣服泡湿。

təxt'uwəərən ʤəxt'əwə 浸泡米。

təxt'uwəərə piʧə 水泡着来的。

təxt'uwəəmi ət'əʧə 浸泡完了。

TE te

teelkan (名)声、声音。

teelkan juurən 出声、发出声音。

teelkan puurən 给声。

teelkan aaʧi 没有声音。

teelkalurən 爆发声音、发声恐吓。

teelkanmi əərən 停止发声。

teelkaȵin əŋəəl 声音宽厚。

teelkaȵin ʧaŋʧaaŋ 高音、声音尖细。

teelkaȵin ʤəxəəj 声音不好、声音不对劲。

teelkaȵin ʤuxt'aan 声音对、音准。

teelkan ɕiiʧə 声音嘶哑。

teelkank'i(名)声带、嗓子。

teelkank'in ənuunən 嗓子痛、嗓子疼。

teelkank'in awulʧa 嗓子肿了。

teelkank'in əptəwʧə 声带坏了。

teelkank'in ajmɔʧa 嗓子好了。

telkaʧaaran(动)吵吵、吵闹。

telkaʧaaran maȵee 吵闹得厉害。

telkaʧaami pixiin 还在吵吵。

telkaʧaamilə ət'ərən 就会吵吵。

telkaʧaaraj əəʧə 停止吵闹了。

telkaʧaalʧa 又开始吵闹了。

telkaʧaara pəjə 吵闹的人。

teltaran (动)迟到、晚到。

teltaʧa 迟到了。

teltaran sɔɔtar 总是迟到。

teltaraa k'ɔɔxan 迟到的孩子。

teltaraa murin 迟到的马。

teltaraa ɕixəʧeen 迟到的小猪崽儿。

teltaraa ɔlɔ 晚到的鱼。

teer(形)快、快捷。

teerʤi 快点。

teerk'anʤi 快一点、加速。

teer murin 快马、跑得快的马。

teer t'ərkəən 快车、跑得快的车。

teer k'umaxaa 跑得快的鹿。

teer ətiin 风速快、风刮得快。

teerʤi əmərən 来得很快。

teerʤi tɔltirən 很快听到。

teerkun (形)丰富、丰盛、很多。

teerkun ʤaxaa 丰富的东西。

teerkun nuŋaa 菜很丰盛。

teerkun pelka 很多粮食。

teerkun paxaʧa 得到很多。

teerkun pixiin 有很多。

teerkun waaʧa 猎到很多。

teerkun t'arkaʧi 有很多土地。

teerkun ʤijaaʧi 有很多钱。

TI ti

tijin (数)四。

tijin əriin 四小时。

tijin nəŋiin 四天。

tijin aŋŋaȵin 四年。

tijin t'əəri 四双、四对。

tijinŋənə 一块儿四个。

tijin arʧi 四块。

tijin ɔpɔɔ 四堆。

tijinməən 四叉茸。

tijinməənnə waaʧa 猎得四叉鹿茸。

tijinxi (数)第四。

tijinxi piʧə 第四来的。

tijinxin ɔɔʧa 变成第四了。

tijinxin pixin 在第四位。

tijinxi mɔɔ 第四棵树。

tijinxi ʤuu 第四座房子。

tijinxi juuxk'an 第四个山沟。

tijaar (形)快、速度快。

tijaar pəjə 跑得快的人。

tijaar uxt'irəən 跑得快(指动物)。

tijaar t'uxsaraan 跑得快(指人)。

tijaark'anʤi 快点儿。

tijaark'anxanʤi 加快点儿。

tijaark'anʤi japɔɔ 快点走。

tijaark'anxanʤi japɔɔ 加快点儿走。

tijaarʤi japuran 走得很快。

tik'əəxi(介)向上、往上。

tik'əəxi nəətən 往上放。

tik'əəxi iʧət'əən 向上看。

tik'əəxi japuraan 往上走。

tik'əəxi nɔtaaran 往上扔。

tilaʧaa(名)太阳。

tilaʧaa juuʧə 太阳出来了。

tilaʧaa t'ixʧə 太阳落山了。

tilaʧaa karp'aaran 太阳照射。

tilaʧaa k'ɔɔran 日晕。

tilaʧaaŋi ajaȵiin 太阳的好处。

tilaʧaaŋi ilaaȵin 太阳的光芒。

tilaʧaa jəjə 太阳爷爷。

tilaʧaa purk'aan 太阳神。

tilaʧaatu pajt'alaaran 给太阳神上供。

tilaʧaatu murkurəən 给太阳神磕头。

tiilku (名)柳根鱼。

tiilku ȵiiʧa 小柳根鱼。

tiilkujə muxəət'ən 钓柳根鱼。

tiilku paraan 柳根鱼多。

tiilku purkuu 柳根鱼肥。

tiilkujə uloorən 炖柳根鱼。

tiilku ʤəpumuxti 柳根鱼好吃、喜欢吃。

tiil (名)头、脑袋。

tiilʧi 有头脑的。

tiliin əxtəə 脑袋大。

tiliin jiiʧə 头进去了。

tiliin puxuu 脑袋结实。

tiliin ənuunən 头疼。

tiilwi ɕilk'irəən 洗自己的头。

tiilwi nəərən 自己低下头。

tiilpi ət'əənən 回过头。

tiilwi k'umələərən 把自己的头蒙上。

tiilpi ʤaajran 把头藏起来。

tiilpi ərk'ərəən 把头包起来。

tilaaw(名)马笼头绳。

tilaawwa t'aanan 拉笼头绳。

tilaaw ŋunuun 笼头绳长。

tilaawwa wiiran 拴笼头绳。

tilaawwa əlkərəən 牵笼头绳。

tilaawʧu(名)黄花菜。

tilaawʧu naajʧa 黄花菜开花了。

tilaawʧujə kataan 采黄花菜。

tilaawʧujə ulkiirən 晒黄花菜。

tilaawʧuʤi k'ulk'urəən 用黄花菜炒菜。

tilaawʧu saxaan 黄花菜炒菜。

tilaawʧu ɕiləə 黄花菜汤。

tilk'əʧeen(名)苍蝇。

tilk'əʧeen təjilʧə 苍蝇飞了。

tilk'əʧeen puʤaar 苍蝇脏、苍蝇埋汰。

tilk'əʧeen ʧuxiiʧa 苍蝇嘬吸过、苍蝇吃过。

tilk'əʧeenmə asaraan 轰苍蝇。

tilk'əʧeenmə muntaaran 打苍蝇。

tilk'əʧeen uȵanaan 苍蝇下崽儿。

tilk'ixsə(名)青蛙卵子。

tilk'ixsəjə paltiʧaa 青蛙排卵了。

tilk'ixsəjə isəwʧə 青蛙卵子长了。

tiləə(动)滚、滚开。

tiləə japuxəəl 滚一边去!

tiləə unəən 滚吧,说。

tiləə tijeerʤi 快滚!

timəə(名)〈库方〉皮手闷子。

timəəjə uliirən 缝手闷子。

timəəjə tiirən 戴手闷子。

timəəj luxt'aan 脱掉手闷子。

timəən irk'əxiin 新手闷子。

timəə ȵamaa 手闷子暖和。

timəə əptəwʧə 手闷子坏了。

timəəjə saanaran 补手闷子。

timoo (名)〈内方〉鹿腿皮高筒靴。

timoojə tiirən 穿鹿腿皮高筒靴。

timoojə wɔɔrən 做鹿腿皮的高筒靴。

timoo puxuu 鹿腿皮高筒靴结实。

timoo ajmaxaan 鹿腿皮高筒靴好看。

tiink'i(名)〈库方〉皮鞋、拖鞋。

tiink'ijə t'əərt'ən 穿皮鞋。

tiink'i irk'əxiin 皮鞋是新的。

tiink'i ajipt'i 皮鞋是旧的。

tiink'i nanaʤi wɔɔmal 鞋是皮子做的。

tiink'i ʤəəxəj 皮鞋正好。

tiink'i əəxtiŋə 皮鞋大。

tiŋnaŋk'i(名)垫子。

tiŋnaŋk'i nəətən 放垫子。

tiŋnaŋk'itu t'əərən 坐在垫子上。

tiŋnaŋk'i tiraam 垫子厚。

tiŋnaŋk'i nəmk'uun 垫子薄。

tiŋnaŋk'I təp'əriin 垫子柔软。

tiŋnaŋk'i k'at'anku 垫子硬。

tiir(方)上方、北方。

tiir tuləə 在上方、上面。

tiir p'uwala 上面的地方。

tiirmərən 从上、从北来。

tiirmə ətiin 北风。

tiir iʤaa 北面寒流。

tiir t'uuxsu 北面的云。

tiir japuʧa 从上面走了。

tiir ʧəxəərʧə 从北面绕过去了。

tiraam (形)厚、粗。

tiraam soxt'oon 厚褥子。

tiraam ulaa 厚被子。

tiraam k'uuʧi 厚棉袄。

tiraam imanaa 厚雪。

tiraam mɔɔ 粗树。

tiraam uɕii 粗绳子。

tiraam tarma 粗腰。

tiraam ŋaala 粗臂膀。

tisaaw (名)鞭子(过去鄂伦春人用鹿皮或犴皮条编织马鞭,猎人几乎人手一支)。

tisaawja ilʧaaran 编织马鞭。

tisaawʤi muntaaran 用鞭子打。

tisaaw ŋunuum 鞭子长。

tisaaw tiraam 鞭子粗。

tisaawuwi ŋaaliran 手拿鞭子。

tisawun (名)鼓槌(用鹿、犴筋或铁丝做骨架,外用狍腿皮包裹)。

tisawun ʤawaran 手抓鼓槌。

tisawunʤi muntaaran 用鼓槌打、敲。

tisawun puxuu 鼓槌结实。

tisawunmə nəəʧə 放下鼓槌。

tixənəən(动)躲藏、躲避、失踪。

tixəənʧə 躲起来了、失踪了。

tixənəə pəjə 失踪的人。

tixənəə murin 失踪的马。

tixəənʧə kiwʧeen 狍子躲藏起来了。

tixəənʧə mut'inʤi 躲藏得很深。

tixənəən sɔɔtar 经常失踪。

To to

topuk'uur(名)多布库尔(嫩江上游的一条支流、流经鄂伦春自治旗境内)。

topuk'uur piraa 多布库尔河。

topuk'uur suuŋt'a 多布库尔河深。

topuk'urʧeen 多布库尔部落。

topuk'urʧeenŋi pəjən 多布库尔部落的人。

topuk'uurtuk əməʧə 从多布库尔来的。

topuk'uurŋi ɔlɔn 多布库尔河的鱼。

tok'aaxi(方)往里面、向里面。

tok'aaxi iʧərəən 向里面看。

tok'aaxi nəətən 往里面搁。

tok'aaxi ŋənərəən 往里面去。

tok'aaxi japuʧa 往里面走了。

tok'aaxi jiʧə 进里面去了。

tok'aaxi ulərəən 往里面挖。

tooŋʧi(名)洞气山、有洞的山。

tooŋʧi urə 有洞的山。

tooŋʧi kuxtaa 洞气山高。

tooŋʧi kɔrɔɔ 洞气山远。

tooŋʧitu pixiin 在洞气山有。

tooŋk'u (名)西瓜。

tooŋku irʧəə 西瓜熟了。

tooŋku əxtə 西瓜大。

tooŋkuwə ʤiirən 切西瓜。

tooŋkuwə ʤəpt'əən 吃西瓜。

fooŋku t'arkaan 西瓜地。

tooŋkuwə t'arran 种西瓜。

tooŋkuwə t' aanan 摘西瓜。

tooxan (名)〈内方〉桥梁。

tooxannə pixiin 有桥梁。

tooxanmə alanaan 跨过桥。

tooxan kuxtaa 桥很高。

tooxannə wɔɔran 建桥梁。

tooxanma taxaraan 修理桥梁。

Tɔ tɔ

tɔɔ(名)河、河里。

tɔɔla 在河那儿。

tɔɔlin 在河里。

tɔɔ k'əʧin 河边。

tɔɔ məxtiin 河岸。

tɔɔ urk'aan 河中心。

tɔɔtu t'ixʧəə 掉河里了。

tɔɔʧi 有河的。

tɔɔn(副)1.里边、里头。2.馅。

tɔɔntulə 在里边。

tɔɔntu pixiin 在里边有。

tɔɔntulə ŋənəʧə 去里边了。

tɔɔntulə jiʧə 进里边了。

tɔɔnʧi 有馅的。

tɔɔn uləməəxin 馅都是肉。

tɔɔn irʧəə 馅熟了。

tɔɔn aʧuxuun 馅少。

tɔɔjiŋin(方)里面的、内因。

tɔɔjiŋin imuxsəə (肚子)里面的油。

tɔɔjiŋin mɔɔn (森林)里面的树。

tɔɔjiŋin ulkuur 心里的话。

tɔɔjiŋin pixiin 有内因。

tɔɔjiŋin əxtəə 主要是内因、内因大。

tɔɔjiŋin aʧuxuun 内因少。

tɔlpɔɔ(名)夜、夜晚、夜间。

tɔlpɔȵiin 夜里。

tɔlpɔɔtu 在夜间。

tɔlpɔɔn tuliin 半夜。

tɔlpɔɔ piʧə 在晚上、夜晚时候。

tɔlpɔɔ innaʧa 夜里到了。

tɔlpɔɔ iŋiin 夜晚很冷。

tɔlpɔɔ əmərʧə 夜晚才回来。

tɔlpɔɔnt'uran 熬夜。

tɔlpɔk'ɔɔk 一整夜、通宵。

tɔlpɔɔnt'aŋi 每天晚上。

tɔlɔɔn(名)七星。

tɔlɔɔn wɔɔaixt'a 七星。

tɔlɔɔn iʧəwrən 看到七星。

tɔlɔɔn juuʧə 七星出来了。

tɔlɔɔn purk'aan 七星神(鄂伦春族猎人夜间在森林里行走,靠七星指路,能看到七星就不会迷路)。

tɔlɔɔntu irkət'əən 向七星祷告。

tɔɔltirən(动)听见、听到。

tɔɔltiʧa 听见了、听到了。

tɔɔltiʧa telkanman 听到声音了。

tɔɔltiwrən 能听到。

tɔɔltit'an 正听着。

tɔɔltit'an ulkuʧəənəwən 正在听讲话。

tɔɔltiʧa aȵeerwa 听见动静了、听到声响了。

tɔɔltit'an ʤantawunmα 在听歌曲。

tɔɔltirən ɕeeȵin 耳朵能听见。

tɔɔltimi əɕiin ət'ərə 听不到、听不见。

tɔɔlan(方)里边、里面。

tɔɔlan pixin 在里边。

tɔɔlan aaʧi 里面没有。

tɔɔlan t'əət'ən 在里面坐着。

tɔɔlan nəəʧə 放在里边了。

tɔɔlan iʧəwrən 里边能看到。

tɔɔlan puriili 里边看不清。

tɔŋɔt'ɔɔ(形)冻的。

tɔŋɔt'ɔɔ t'uxala 冻土。

tɔŋɔt'ɔɔ mɔɔ 冻木头。

pɔŋɔt'ɔɔ ulə 冻肉。

tɔŋɔt'ɔɔ ɔlɔ 冻鱼。

tɔŋɔt'ɔɔ nuŋaa 冻菜。

tɔŋɔt'ɔʧɔ 冻了。

tɔŋɔt'ɔrɔɔn 正在受冻。

tɔŋɔt'ɔwʧa 被冻着了。

tɔŋɔt'ɔʧɔ t'ast'aas 冻得硬邦邦的。

tɔŋɔt'ɔ uunʧə 化冻了。

tɔŋɔɔli(形)僵硬、冻硬。

tɔŋɔɔli tɔŋɔt'ɔʧɔ 冻得硬硬的。

tɔŋɔɔli ɔɔʧa 僵硬了。

tɔŋɔɔli pixin 僵硬地放着。

tɔŋɔɔli pantaan 硬硬的床铺。

tɔŋɔɔli soxt'oon 硬硬的褥子。

tɔŋɔɔli t'əəŋk'i 硬硬的凳子。

tɔɔran(动)落、降落。

tɔɔʧa 落下了。

tɔɔran ʧinəxəə 鸟在降落。

tɔɔʧa ʧinəxəə 鸟落下了。

tɔɔran mɔɔtu 落在树上。

tɔɔran muutu 落在水面上。

tɔɔran ɔrɔxt'ɔtu 落在草丛里。

tɔɔʧa ʤuuŋi ɔrɔɔntun 落在房顶上了。

tɔrɔɔn(名)官印、印章。

tɔrɔɔʧi 有官印。

tɔrɔɔnmi juuʧə 拿出官印。

tɔrɔɔnmə t'irərəən 按官印、盖章。

tɔrɔɔnmə t'irəʧə 按了官印、盖了章。

tɔrɔɔȵin əxtəə 官印很大。

tɔrɔɔj(名)〈内方〉礼节、规矩。

tɔrɔɔjʧi 懂礼节、有规矩。

tɔrɔɔj aaʧi 没规矩。

tɔrɔɔjȵin paraan 规矩多。

tɔrɔɔjȵin əxtəə 礼节重、规矩大。

tɔrɔɔj əɕiin kururəə 不懂礼节。

tɔrɔɔjrən 行礼。

tɔraaran(副)人生、不自然。

tɔraaran pəjətu 人生。

tɔraaran k'ɔɔxan 孩子的人生。

tɔraaran nəxuȵiw 弟弟的人生。

tɔraaran saxtitu 跟老人不自然。

tɔraaran nɔjɔɔntu 跟官员不自然。

tɔrɔɔrən(动)解闷、解脱。

tɔrɔɔrən məənʤi 自己解闷。

tɔrɔɔrən urələə 上山解闷。

tɔrɔɔrən k'eenʧuʤi 玩木牌解闷。

tɔrɔɔmnək japuʧa 一解脱就走了。

tɔrɔɔmnək əmərʧə 一解脱就回来了。

tɔsɔɔn(名)吊锅架(用两根树杈将一长杆支起来,然后将吊锅挂在上面,即可烧水煮饭)。

tɔsɔɔnnə ʧapʧiran 砍吊锅架木料。

tɔsɔɔnnə iliwrən 立吊锅架。

tɔsɔɔntu lɔxɔrɔɔn 吊在吊锅架上。

tɔsɔɔn ʤəxtəʧə 吊锅架烧了。

tɔsɔɔnmə k'alaaran 换吊锅架。

tɔsk'axii(方)往里、往里边。

tɔsk'axii iʧət'əən 往里边看。

tɔsk'axii nəətən 往里边放。

tɔsk'axii əjəənən 往里边流。

tɔsk'axii iirən 往里边进。

tɔsk'axii anaraan 往里边推。

tɔsk'axii t'aanan 往里边拉。

tɔsɔɔli(形)高傲、挺胸、仰头。

tɔsɔɔli ɔɔʧa 高傲起来。

tɔsɔɔli t'əət'ən 挺胸坐着。

tɔsɔɔnt'irən 摇头晃脑。

tɔsɔɔxɔnɔʧɔ 仰起头来了。

tɔsɔɔli iʧəxt'ən 仰着头在看。

tɔsɔɔ t'iixʧə 仰头倒下。

tɔɔwun(形)里边的、里头的。

tɔɔwun əxtə 里边的大。

tɔɔwun ajmaxaan 里边的好看。

tɔɔwun t'əʤəə 里边的是真的。

tɔɔwun mət'əər 里头的是。

tɔɔwun paraan 里头的多。

tɔɔwuɕin(名)〈内方〉食盐。

tɔɔwuɕinnə kataan 买食盐。

tɔɔwuɕinnə nəətən 放食盐。

tɔɔwuɕin waarki 盐咸了。

tɔɔwuɕin t'əptuli 盐淡了。

tɔxɔlɔɔn(形)瘸子。

tɔxɔlɔɔnt'ən 瘸腿走路。

tɔxɔlɔɔn pəjə 瘸腿的人。

tɔxɔlɔɔn alkaʧi 瘸腿的。

tɔxɔlɔɔn alkaȵiin 瘸的腿。

tɔxɔlɔɔn muriin 瘸腿的马。

tɔxɔlɔɔn kiwʧeen 瘸腿的狍子。

tɔxɔɔk、tɔxɔɔk(形)一瘸一拐的。

tɔxɔɔk tɔxɔɔk japuran 一瘸一拐地走着。

tɔxt'ɔɔn(名)狍皮袜子(鄂伦春人用秋冬季狍皮缝制的皮毛袜子,冬季穿着,十分御寒)。

tɔxt'ɔɔnnə uliirən 缝制狍皮袜子。

tɔxt'ɔɔnnə t'ərt'əən 穿狍皮袜子。

tɔxt'ɔɔn ȵamaa 狍皮袜子暖和。

tɔxt'ɔɔnmə saanaran 补狍皮袜子。

tɔxtɔrəən(动)〈内方〉按照。

tɔxtɔrəən p'apunʤi 按照法律办。

tɔxtɔrəən k'ɔɔliʤi 按照习惯办。

tɔxt'ɔrɔɔn(动)1.剁。2.敲打。

tɔxt'ɔrɔɔn tɔɔnjə 剁馅子。

tɔxt'ɔrɔɔn nuŋaaja 剁菜。

tɔxt'ɔrɔɔn uləwə 剁肉。

tɔxt'ɔrɔɔn urk'əwə 敲门。

tɔxt'ɔrɔɔn mɔɔwa 敲打树。

tɔxt'ɔrɔɔn ʧuŋk'uwə 敲窗户。

tɔxt'ɔrɔɔn wuŋt'onmə 敲鼓。

tɔxta(名)野果、水果、果子。

tɔxta paraan 野果很多。

tɔxtaja t'oolirən 采野果。

tɔxta irʧəə 果子成熟了。

tɔxta t'ixʧəə 果子脱落了。

tɔxtaja ʤəpt'əən 吃水果。

tɔxta ʤyt'ixti 水果很甜。

TU tu

tujyn pee(名)四月。

tujyn peetu 在四月。

tujyn peetu piʧə 曾在四月。

tujyn pee iiʧə 进入四月。

tujyn pee nuxʧiʧə 四月过了。

tujpuləərən(动)对照、比较。

tujpuləənəxən iʧərəən 对照着看。

tujpuləərən sɔtaar 经常对照。

tujpuləənəxən wɔɔrən 对照着做。

tujpuləənəxən taxaran 比较着修理。

tulkuu(方)中间、中央。

tulkuutu 在中间。

tulkuumə 中间的、中间的那个。

tulkuu pəjə 中间的人。

tulkuu mɔɔ 中间的树。

tulkuu ʤuu 中间的房子。

tulkuu urətu 在中间的山里。

tulkuu uȵaxaan 中指。

tulkuun əxtə 中间的大。

tulkuun iʧəwrən 中间的能看到。

tulkuu kuruun 中国。

tuliin(数)一半、半个。

tuliintu 一半的。

tuliin pee 半个月。

tuliin nəŋii 半天。

tuliin ʧaank'u 半碗。

tuliin kiwʧeen 半个狍子。

tuliin woon 半块饼。

tuliin puwa 半里地。

tuliintulə innaʧa 走到一半了。

tuliinlə uləpʧə 就剩一半。

tuliintu alaat'an 在半道等着。

t'uliintun pixin 在中间待着。

tullaaran(动)1.赞成、夸奖。2.立正。

tullaaran sɔɔtar 经常夸奖。

tullaawra pəjə 被夸奖的人。

tullaawʧa 被夸奖了。

tullaaran keenman 赞成这个意见。

tullaaran ʧiʧɔɔr 立正站着。

tullaamilə pixin 还在立正站着。

tullaami ət'ərəən 会立正站着。

tulərəən(动)〈内方〉路过。

tulərəən ʤuuwə 路过房子。

tulərəən t'arkanmə 路过地。

tuləʧəən urəxənmə 路过小山。

tuul(名)上午。

tuul ɔɔʧa 上午了。

tuul ərin 上午时分。

tuul piʧəə 在上午。

tuulə piʧəə 就在上午。

tuluu(名)都鲁河(沾河流域的一条支流,因其上游北岸有一药泉“嘎仙”而闻名。毕拉尔路的鄂伦春人有病就去泡药泉、喝泉水治病)。

tuluu piraxaan 都鲁小河。

tuluu pulaar 都鲁河泉眼。

tuluu urə 都鲁山。

tuluu purk'aan 都鲁河神。

tuluu kaɕien 都鲁嘎仙药泉。

tuluu ʤuxʧan 都鲁河居住地。

tulwaʧeen(名)杜力瓦氏族(曾是内蒙古鄂伦春自治旗境内的一个古老氏族,现在已消失)。

tumuluu、tumulee(名)〈库方〉曾孙。

tumulee ɔpulee 子子孙孙、世世代代。

tumpunt'irəən(动)嘟囔、嘟嘟囔囔。

tumpunt'irəən məənʤiwi 自己嘟嘟囔囔。

tumpunt'irəən ixunaa 不知嘟囔什么。

tumpunt'imii pixin 还在嘟囔着。

tumpunt'irəən k'ulk'aʤi 在偷偷嘟囔。

tumpunt'irəəj əəʧə 停止了嘟囔。

turpəlʤiin(形)四方的、方方的、正方形的。

turpəlʤiin ʤɔlɔɔ 正方形的石头。

turpəlʤiin əəjʤə 四方的砖。

turpəlʤiin tərəʧi 长着方方的脸。

turpəlʤiin ʤuxəə 四方的冰块。

turpəlʤiin k'əəxə 四方的盒子。

turpəlʤiin pəəxu 四方的布。

turpəlʤiin k'apt'axuun 四方的木板。

turpariin(形)粉色的。

turpariin puʧuu 粉颜色、粉染料。

turpariin ilkaa 粉色的花。

turpariin pəəxu 粉色的布。

turpariin ʧaaxun 粉色的纸。

turəəxə(名)马镫。

turəxələərən 蹬马镫。

turəəxəʧi 有马镫。

turəəxən ŋunuum 马镫长。

turəəxəʤi uxt'aan 用马镫骑马。

turəəxəŋi uɕiin 马镫绳。

turəəxən puxuu 马镫结实。

turuun(名)1.样子。2.官印、印章。

turuuʧi 有样子。

turuuȵin ajmaxaan 样子好看。

turuuȵin ʤəxəəj 样子不好看。

turuun əənʧu 样子不一样、样子不对。

turuunmi uŋt'uwəəʧə 把样子改掉了。

turuunmi ʤooʧə 把样子换了。

turuuʧi nɔjɔɔn 有印的官员。

turuuȵin t'oŋkurin 印章是圆形的。

turuuȵin turpəlʤin 印章是方形的。

turkillaan(动)震动。

turkilʧaa 震动了。

turkiliirʧa 开始震动了。

turkimiilə p'ixin 还在震动。

turkilləəj əəʧə 震动停止了。

turkiliwxanʧa 让震动了。

turkiliwmi t'ixʧə 被震掉了。

turpə(名)四眼狗。

turpə ŋanaxiin 四眼狗。

turpə k'aʧixaan 四眼小狗。

turpəwə əəlk'ərən 牵着四眼狗。

turpə mərkəən 四眼狗好使。

turpə tijaar 四眼狗跑得快。

turpə aŋit'araan 四眼狗跟着。

turaan(名)意向、心思。

turanʧii 同意、愿意、有积极性。

turana aaʧi 不愿意、没有积极性。

turanʧii əȵiməə 非常愿意、非常积极。

turanʧii piʧə 同意来的。

turanʧii ɔɔʧa 同意了。

turanʤij 随意、随便。

turanʤij wɔɔran 随意做。

turanʤij japuran 随便走。

turpiin(名)都尔滨河。

turpiin piraxaan 都尔滨小河。

turpinʧeen 都尔滨流域的人们。

turpinʧeenŋi pəjən 都尔滨流域的人。

turpinʧeentuk əməʧə 从都尔滨流域来的。

tusoo tusuu(名)墙、墙壁。

tusoojə k'itiirən 砌墙。

tusoo tiraam 墙厚。

tusoo kuxta 墙高。

tusoo t'əxəən 墙根。

tusoo mutaan 墙头。

tusooŋi əjʤəən 墙的砖。

tusooŋi ɔrɔɔȵin 墙顶。

tuut'ə(动)抄道、抄近。

tuut'ə ɔxt'ɔɔ 抄近的道。

tuut'ərən 抄近道走。

tuut'əʧə 抄近道了、抄近路了。

tuut'əmi ət'əʧəə 抄近道成功了。

tuut'əmi alaanʧa 抄近道越过了、抄近道超过了。

tuut'ərə tapk'aan 抄近路近。

tuut'ənəxən japuraann 抄着近路走。

tut'araan (形)落下、落后。

tut'araan amaalla 落在后面。

tut'aʧa ʤuula 落在屋子里了。

tut'aʧa aaŋatu 落在居住地了。

tut'aʧa nəxuȵiw 弟弟落下了。

tut'aʧa ŋanaxiin 狗落下了。

tut'aʧa ənəəlkə 懒汉落下了。

tut'aʧaa 落下了、留下了。

tut'araan sɔɔtar 经常落后。

tut'aʧaa ʤaxaa 落下的东西。

tut'amunaan 很想留下、很想落下。

tut'aʧaa kɔrɔɔ 落下很远。

tuwəjpuləərən(动)比喻、比较。

tuwəjpuləərən pəjəji 比个儿、比身高。

tuwəjpuləərən k'uʧunmi 比劲儿、比力气。

tuwəjpuləərən t'uxsaraji 比赛跑。

tuwəjpuləərən pəjyst'əji 比狩猎。

tuwəjpuləəmi t'ərəəʧə 比赢了、比胜了。

tuwəjpuləərən mərkənŋəʧiin比喻像好猎手。

tuwəjpuləərən ŋanaxiiŋəʧiin 比喻像狗。

tuwəjpuləənəxən k'araaran 比喻着骂人、比喻着谩骂。

tuwolkinən(动)〈内方〉翻滚。

tuwolkinən piraxaan 河水翻滚。

tuwolkinən əjəək 波浪翻滚。

tuwolkinə muu 翻滚的水。

tuwolkinə t'uuxsu 翻滚的乌云。

tuuxi (名)后坐、胯骨、坐骨、臀部。

tuuxiʤij 用后坐。

tuuxiʤij axuuʧa 用臀部挡住。

tuuxi ənuuk 坐骨病。

tuuxin ənuunən 胯骨疼。

tuuxiji taxaraan 治疗坐骨病。

tuuxin uruu 坐骨粉碎。

tuuxin ajmɔʧa 胯骨好了。 BKQAKL2gJnfWohZ+x0i7wk1NZSbQLUitH4vMnHfttxAoI80fmXkB7VtJq2fAXrg8

点击中间区域
呼出菜单
上一章
目录
下一章
×